مطالعه تحليلي-تطبيقي و ارايه دو مدل متمركز قطب‌هاي كلان علمي و واحدهاي برتر حوزه علوم پزشكي كشور

زمينه و هدف: طراحي مدل سازماني متناسب با اهداف و رسالت قطب‌هاي علمي و مراكز برتر در حوزه علوم پزشكي به‌منظور پاسخگويي به مأموريت‌هاي محوله به‌عنوان يك ضرورت قطعي هدف پژوهش كنوني بود. روش بررسي: پژوهش كنوني تحقيقيكاربردي و كيفي حاضر از ارديبهشت تا بهمن 1395 در دو مرحله تطبيقي و تحليلي انجام گرفت. مكان انجام مطالعه شامل دانشگاه، پژوهشگاه، مركز درماني يا مركز پژوهشي است كه به‌عنوان قطب علمي شناخته شده‌اند. در بخش تطبيقي همه 50 قطب علوم پزشكي داخل و نمونه‌هاي مشابه در خارج از كشور و در بخش تحليلي 10 نفر از خبرگان و مسئولان قطب‌هاي برتر علوم پزشكي، نمونه پژوهش بودند. ابزار گردآوري داده‌ها در بخش تحليلي مصاحبه نيمه ساختار يافته، مستندات ابلاغي وزارت بهداشت و در بخش تطبيقي بانك‌هاي داده و سايت‌هاي رسمي قطب‌ها بود. يافته‌ها: اطلاق واژه مركز برتر براي واحدهايي كه در يك يا دو حوزه از ابعاد سه‌گانه آموزش، پژوهش و درمان نقش ايفا مي‌كنند و واژه قطب علمي براي واحدي كه در هر سه بعد يادشده افزون‌بر مديريت دانش ايفاي نقش مي‌كند، مورد توافق قرار گرفت. براي قطب علمي هفت مأموريت (ملي و تاحدي بين‌المللي) و براي مركز برتر پنج مأموريت متفاوت تدوين گرديد. نقش وزارت بهداشت در زمينه هدايت كلان قطب‌ها در هفت بند مورد توافق قرار گرفت. در نهايت مدل كلان سازماندهي قطب‌هاي علمي و مراكز برتر در سطح وزارت، دانشگاه‌ها طراحي و ارايه شد. نتيجه‌گيري: اصلاح ساختار توليت قطب‌ها در وزارت، وحدت فرماندهي در سطح عالي مديريت قطب‌ها با تشكيل و سازماندهي مجدد وظايف و اختيارات شوراي عالي قطب‌ها و ايجاد يك ارتباط نظام‌مند با وزارت و معاونت‌هاي مربوط بخشي از الزامات تحقق نقش و انجام رسالت قطب‌هاي علمي است.