نقش هوش مصنوعي در شكل‌دهي به روابط انسان و ماشين در آثار سينمايي معاصر

گسترش فناوري و توسعه هوش مصنوعي در زندگي مدرن به‌خصوص در عرصه ارتباطات انساني به فرصتي براي ايجاد تحولات بنيادين در اين عرصه، چه در روابط انسان و ماشين و چه در روابط انساني شده است. اين تحولات به همان اندازه كه مي‌توانند باعث توفيق روابط انساني باشند، ممكن است عامل تحديد آن نيز باشند. از اين‌رو پژوهش پيش ‌رو با تمركز بر هنر سينما كه در سال‌هاي اخير به بازنمايي فرصت‌ها و چالش‌هاي اين مقوله پرداخته، اين مسئله را در بستر اين هنر و به‌طور خاص فيلم «او» اثر اسپايك جونز بررسي كرده تا به نقش هوش مصنوعي در شكل‌دهي به ارتباطات انساني و روابط انسان و ماشين آگاهي يابد. روش انتخابي براي تحليل اين فيلم، روش اسطوره‌كاوي است كه تحليل آثار هنري را با عنايت به پس‌زمينه اجتماعي‌شان فراهم مي‌كند. يافته‌هاي اين پژوهش حاكي از آن است كه در نمونه مطالعاتي مذكور و ديگر آثاري كه هم‌زمان و با مضامين مشابه خلق شده‌اند، روايات اسطوره‌اي مرتبط با هوش نقش محوري در شكل دادن به وقايع فيلم داشته‌اند؛ كه اين مسئله، خود نيز متأثر از زندگي شخصي مؤلف و انديشه غالب مكانزمان خلق اثر است. درواقع نمونه مطالعاتي اين پژوهش، در موضوعي كه بدان پرداخته بود، آيينه تمام‌نماي زمانه خويش است و از همين رو است كه اقبال تماشاگران و متخصصان را به‌صورت توأمان دارد، چراكه همه افرادي كه در زمانمكان خلق اين اثر زيست مي‌كنند، نحواً و نوعاً تحت تأثير روايات اسطوره‌اي مرتبط با هوش هستند.