تأثير آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي در پيشگيري از مواجهه با هواي آلوده در زنان باردار

سابقه و هدف: آلودگي هوا ﻃﻴﻒ ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺍﺯ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﺣﺎﺩ و ﻣﺰﻣﻦ ﺭﺍ در مادران باردار ايجاد مي كند. اين مطالعه به منظور تعيين تأثير آموزش با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتي بر ارتقاء رفتارهاي پيشگيري از مواجهه با هواي آلوده در زنان باردار صورت پذيرفت. مواد و روش ها: اين مطالعه نيمه تجربي در دو بخش مقطعي و مداخله اي (نيمه تجربي) انجام گرفت. در مطالعه مقطعي 208 نمونه از زنان باردار به صورت تصادفي انتخاب و اطلاعات بر اساس پرسشنامه مدل اعتقاد بهداشتي (حساسيت، شدت، منافع، موانع، راهنماي عمل و خودكارامدي درك شده با احتساب نمرات هر بخش بر مبناي 100) جمع آوري گرديد در مرحله مداخله تعداد 114 زن باردار (6 تا 24 هفته) به صورت نمونه گيري چند مرحله اي انتخاب و به صورت تخصيص تصادفي در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند. مداخله بر حسب مدل اعتقاد بهداشتي اجرا و نمونه ها به مدت 3 ماه پيگيري و سپس اطلاعات جمع آوري و تجزيه تحليل گرديد. يافته ها: متغيرهاي راهنماي عمل خارجي، حساسيت و موانع در مجموع 25 درصد از تغييرات رفتار را پيشگويي نمودند. در مطالعه مداخله اي ميانگين نمره آگاهي مادران در گروه مداخله از 15/50 ±43/18 قبل از مداخله به 16/68 ±71/39 بعد از مداخله و ميانگين نمره عملكرد از 11/29 ±73/14 به 8/54 ±84/75 افزايش معني داري يافت (0/001 p). نتيجه گيري: نتايج مطالعه نشان داد كه اجراي برنامه آموزشي مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي با تاكيد بر سازه هاي پيشگويي كننده رفتار مي تواند در كاهش مواجهه با آلودگي هوا در زنان باردار موثر باشد.