ديدگاه جوامع روستايي در رابطه با عوامل بازدارنده و پيش‌برنده كشاورزي ارگانيك در روستاهاي بخش مركزي شهرستان اردبيل

The analysis of rural communities’ perspective regarding deterrent and promoter factors of organic agriculture. Case study: Central rural area of the Ardabil County

كشاورزي ارگانيك يك سامانه مديريت توليدي جامع­نگر است كه موجب بهبود سلامت كشت­بوم از طريق حفظ و تقويت تنوع زيستي، چرخه­هاي زيستي و فعاليت زيستي خاك مي­شود، اما بر سر راه اين سامانه موانع و مشكلات فراواني قرار دارد. از اين­رو شناسايي عوامل بازدارنده و پيش­برنده از ديدگاه روستاييان امري ضروري است. بنابراين هدف تحقيق حاضر ارزيابي ديدگاه جوامع روستايي در رابطه با عوامل بازدارنده و پيش­برنده كشاورزي ارگانيك است. اين پژوهش از لحاظ هدف، كاربردي و بر اساس ماهيت توصيفي- تحليلي است. جامعه آماري پژوهش، 64 روستايي بالاي 20 خانوار بخش مركزي شهرستان اردبيل با جمعيت 50039 نفر بوده­است. حجم نمونه بر اساس فرمول كوكران 356 نفر برآورد گرديد كه برحسب تعداد جمعيت موجود در هر روستا توزيع گرديد. جهت گردآوري اطلاعات مورد نياز از روش­هاي كتابخانه­اي و ميداني استفاده گرديد. شاخص­هاي درنظر گرفته­شده براي تنظيم پرسشنامه در چهار زمينه اقتصادي، فني و اطلاعاتي، مديريتي و اجتماعي در دو بعد بازدارنده و پيش­برنده در قالب 42 متغير تنظيم گرديد. جهت تجزيه و تحليل داده­ها از نرم­افزارهاي spss19 و lisrel بهره گرفته شد. براساس نتايج حاصله، در بين عوامل بازدارنده كشاورزي ارگانيك عامل اجتماعي، داراي بيش­ترين ميزان بازدارندگي و عوامل اقتصادي داراي كم­ترين ميزان بود. در بين عوامل پيش­برنده نيز عوامل فني و اطلاعاتي بيش­ترين تأثير را بر پيش­برد كشاورزي ارگانيك داشته است و عوامل اقتصادي كم­ترين تأثير را بر پيش­برندگي كشاورزي ارگانيك دارا بوده است.

Organic farming is a holistic production management system which enhances agro ecosystem health by maintaining and enhancing biodiversity, biological cycles and soil biological activity. However, there are many obstacles in the way of implementing this system. . Hence, identifying the barriers and promoters of rural perspective is essential. The purpose of this study is to evaluate the aspects of rural communities in relation with the barriers and promoters of organic farming. This research study is an applied research that is based on a descriptive analytical approach. The statistical population used in this study consists of 64 villages with over 20 households in the central part of the city of Ardabil with a total population of 50039. According to the Cochran formula, the sample size was estimated to be 356. In order to gather the required information library and field methods were used. The indicators that were designed for preparing the questionnaire were economic, technical-information, management and social factors in two dimensions of restrictive and leading factors in the form of 42 variables. The SPSS19 and Lisrel software packages were used in order to analyze the data. Based on the results, among the organic farming restrictions, social factors had the maximum amount of restricting effect and economic factors had the minimum amount of restricting effect. Among the promoting factors, technical and informational factors had the greatest impact on the advancement of organic agriculture and the economic factors had the least impact.