بررسي وضعيت سرمايه اجتماعي در تعاوني‌هاي توليد كشاورزي فعال و غيرفعال شهرستان اردبيل

Investigating the status of social capital in active and inactive agricultural production cooperatives in Ardabil County

تعاوني‌ها با تقويت سرمايه اجتماعي، نقش مهمي در بهبود فعاليت مؤسسات اجتماعي، فرهنگي و محيط زيستي و ارتقاء اثرگذاري آن‌ها ايفاء مي‌كنند. هدف مقاله حاضر مطالعه مقايسه‌اي وضعيت سرمايه اجتماعي در تعاوني‌هاي توليد كشاورزي فعال و غيرفعال شهرستان اردبيل است. اين تحقيق از نوع كاربردي بوده، به روش پيمايشي و به صورت ميداني انجام شده است. جامعه آماري تحقيق اعضاي هشت تعاوني‌ توليد كشاورزي شهرستان اردبيل (تعاوني‌هاي فعال و غيرفعال) به تعداد 2009 نفر مي‌باشند. بر اساس فرمول كوكران حجم نمونه 180 نفر برآورد شد. نمونه‌گيري به روش طبقه‌اي با انتساب متناسب انجام گرفت ابزار تحقيق، پرسشنامه بوده كه روايي آن به روش محتوايي و با استفاده از نظرات كارشناسان اداره تعاون و اساتيد دانشگاه تأييد گرديد. پايايي ابزار سنجش با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ تأييد شد كه مقدار آن براي متغيرهاي مختلف بين 720/0-938/0 به دست آمد. نتايج آزمون مقايسه ميانگين‌ها نشان داد در ارتباط با تمام مولفه‌هاي سرمايه اجتماعي اختلاف معناداري بين تعاوني‌هاي فعال و تعاوني‌هاي غيرفعال وجود دارد به‌طوري كه اعضاي تعاوني‌هاي فعال نسبت به تعاوني‌هاي غيرفعال از سطح سرمايه اجتماعي بالاتري برخوردارند. وضعيت غالب سرمايه اجتماعي در تعاوني‌هاي فعال در سطح عالي بوده و در تعاوني‌هاي غيرفعال در سطح متوسط شناسايي گرديد. همچنين در تعاوني‌هاي فعال اختلاف معني‌داري در ميانگين سرمايه اجتماعي بر اساس متغيرهاي زمينه‌اي جنسيت، وضعيت تاهل، سطح تحصيلات و سابقه عضويت شناسايي شد. در تعاوني‌هاي غيرفعال اين تفاوت‌ها معني‌دار نبود.

Cooperatives by strengthening social capital play an important role in improving the performance of social, cultural and the environmental institutions and improve the effectiveness of their role. The aim of this study was to compare social capital of active and inactive agricultural production cooperatives in Ardabil County of Iran. Survey research method was used in this study. All members of agricultural production cooperatives consisted the statistical population of the study (N= 2009). Using stratified random sampling method, a sample consisting 180 members of both groups of the cooperatives was selected for data collection. A researchers made questionnaire including four dimensions of social capital and demographic characteristics was used as instrument of the study. The instrument was validated by a panel of experts consisting faculty members and bureau of cooperative. Cronbach's alpha coefficients showed high reliability of the instrument (α= 0.720-0.938). Stratified random sampling was used. Based on the results, significant difference was found between active and inactive cooperatives in relation to all components of social capital and members of active cooperatives showed higher level of social capital than their counterparts in inactive co-ops. The status of most components of social capital in active cooperatives was in high-level and medium level was identified in inactive cooperatives. Based on the variables of gender, marital status, education levels and years of membership, significant difference was found between members of active co-ops.