بررسي تأثير مصرف لسيتين سويا در رقيق كننده تريس بر كيفيت و ماندگاري اسپرم قوچ

Evaluation the effect of soybean lecithin in tris extender on spermatozoa quality and viability of ram

تأثير استفاده از مقادير مختلف لسيتين سويا به جاي زرده‌ تخم‌مرغ براي محافظت از اسپرماتوزوئيد قوچ در زمانيك ساعت پس از اسپرم‌گيري و نيز 24و48 ساعت پس از ذخيره ­كردن مني در پنج درجه سانتي­گراد بررسي شد. از10 رأس قوچ با سن دو تا سه سال و ميانگين وزن (4±)64كيلوگرم، هفته­اي يك بار به مدت هشت هفته اسپرم­گيري شد. نمونه­ها مخلوط و به چهار قسمت مساوي تقسيم شد. هر قسمت با يكي از رقيق­كننده­هاي­ پايه تريس و چهار تيمار حاوي 5/0، يك و 5/1 درصد لسيتين­ سويا و 14 درصد زرده‌ تخم‌مرغ رقيق شده و درصد تحرك، زنده­ماني، ناهنجاري­هاي مورفولوژيكي و سلامت غشاي اسپرم­ و نيز pH مني در آن­ها تعيين شد. نتايج نشان داد كه ميزان تحرك و زنده­ماني اسپرم در زمان اول در تيمار 5/1 درصد لسيتين سويا بهتر بود (05/0P<). در زمان 48 ساعت پس از ذخيره كردن در تيمارهاي يك و 5/1 درصد لسيتين سويا زنده­ماني اسپرم در مقايسه با زرده ‌تخم‌مرغ بهتر بود (05/0P<). به‌طوركلي، لسيتين سويا يك جايگزين مناسب براي زرده‌ تخم‌مرغ بوده و موجب بهبود كيفيت مايع مني در زمان­هاي مورد مطالعه مي­شود. باتوجه به محدوديت‌هاي موجود در استفاده از زرده ‌تخم‌مرغ به عنوان يك منبع حيواني در رقيق‌كننده قوچ، استفاده از لسيتين سويا به عنوان يك منبع گياهي پيشنهاد مي­شود.

The Effect of various amount of soybean lecithin replaced with egg yolk to protect the ram semen in times of one hour after semen collection, as well as 24 and 48 hours after the semen store at 5°C was evaluated. Semen was collected weekly for 8 weeks from 10 rams with 2-3 years old and average body weights of 64 kg. Semen samples were pooled and divided into 4 parts. Each part was diluted with one of the tris base extender containing 0.5, 1 and 1.5 percent of soybean lecithin and 14 percent of egg yolk. The motility, viability, morphological abnormalities and membrane integrity of spermatozoa and pH of semen were evaluated. The results showed that 1.5 percent of soybean lecithin improved the motility and viability of spermatozoa at the first time (P< 0.05). At the 48 hours after the semen store in 1 and 1.5 percent of soybean lecithin the sperm viability improved when compared with egg yolk treatment (P<0.05). Overall, soybean lecithin is the appropriate replacement with egg yolk and improved the semen quality in times of study. With regard to limitations of egg yolk using with animal source in ram extender, it was recommended to be using the soybean lecithin as the plant source.