پديد آورندگان :
محمدي ده چشمه، مصطفي دانشگاه شهيد چمران اهواز , عبيات، مرتضي دانشگاه شهيد چمران اهواز , عبيات، مصطفي دانشگاه شهيد چمران اهواز
كليدواژه :
عدالت فضايي , توزيع خدمات عمومي , مراكز خدماتي , تصميم گيري چند شاخصه , مشرحات
چكيده فارسي :
با توجه به اين‌كه يكي از شاخص‌هاي اصلي سنجش عدالت فضايي در يك منطقه جغرافيايي بدون شك، توزيع عادلانه و برابر خدمات است. اگر توزيع خدمات روستايي متناسب با نياز ساكنان انجام نگيرد، باعث بروز مشكلات فراوان در نظام منطقه‌اي خواهد شد. از اين‌رو، مسئله‌اي كه شاكله اصلي اين پژوهش را تشكيل مي‌دهد، ارزيابي عدالت فضايي در توزيع خدمات عمومي در دهستان مشرحات اهواز است.
روش پژوهش: اين پژوهش از حيث هدف، از نوع تحقيقات نظري، كاربردي و از لحاظ ماهيت و روش، از نوع تحليلي و توصيفي است. گردآوري اطلاعات به دو صورت تكميل پرسشنامه از 30 كارشناس امور روستايي و اطلاعات سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1390 انجام گرفت. نرم‌افزارهاي به‌كار گرفته‌شده در پژوهش شامل ArcGIS10.4.1، Expert Choice و Excel مي‌باشند. در اين پژوهش، از مدل تحليل سلسله مراتبي براي تعيين ضرايب اهميت معيارها و از فنون تصميم‌گيري چند شاخصه؛ يعني، تاپسيس، الكتر، ويكور، پرومته و مجموعه ادغامي؛ يعني، ميانگين رتبه‌ها، بُردا، كاپلند و در نهايت پُست، به ارزيابي عدالت فضايي در توزيع خدمات عمومي پرداخته شد.
يافته‌ها: بررسي‌ها در پژوهش حاضر نشان داد كه از بين معيارهاي منتخب در اين امر، معيار بهداشتي و درماني بيشترين مقدار يعني، 163/0 را به خود اختصاص داده و نماگر آموزشي و فرهنگي، فاصله از شهر اهواز و و نيز شاخص كشاورزي به ترتيب با امتيازات 163/0، 133/0، 124/0 و 120/0 در درجات بعدي حائز بيشترين ارزش و اهميت هستند.
نتيجه‌گيري: نقشه هم‌پوشاني شده شاخص‌ها گوياي اين موضوع است كه از ميان بيست نقطه روستايي دهستان مذكور، سه روستا در وضعيت كاملاً مناسب، يك روستا در وضعيت مناسب، سه روستا نسبتاً مناسب، چهار روستا نامناسب و نُه روستا كاملاً نامناسب قرار دارند. بدين ترتيب، روستاي ايستگاه خسروي به‌عنوان توسعه‌يافته‌ترين روستاي دهستان داراي بيشترين پتانسيل براي ايجاد مراكز خدماتي در سطح ناحيه شناخته‌شده است.
چكيده لاتين :
Introduction and Objective: Considering the fact that one of the main indicators to measure spatial justice in a geographic area, undoubtedly, a fair and equal distribution services. If the distribution of rural services does not commensurate with the needs of residents, will cause a lot of problems in the regional system. Therefore, the problem of this research will form the mainstream is an “assessment of spatial justice in the distribution of public services in rural district Mosherehat of Ahvaz”.
Research Methodology: This study from to goal is a kind of theoretical research, application and in terms of the nature and method of analysis and description. Data collection was carried out in two forms questionnaires completed by 30 expert rural affairs and population and housing census data reveals of 1390. Used software is included Expert Choice and ArcGIS10.4.1. In this study, we used the analytical hierarchy process to determine of criteria importance coefficients and from multiple attribute decision making Methods; for example, topsis, electre, vikor, promethee and integrated collection; such as, the average rank, borda, copeland and finally post, to assess spatial equity in the distribution of public services was discussed.
Results: Reviews in this study indicate that between selected criteria in this important, sanitary and therapeutic indexes allocated the maximum amount, for example, 0/163 to, and criteria education and culture, distance from the city of Ahvaz and also agriculture index.
Conclusion: Respectively, on the next level are the highest value and importance with scores 0/163, 0/133, 0/124 and 0/120. That between the 20 rural points of the rural district located three villages in absolutely perfect condition, one village an appropriate condition, three villages in moderately suitable The condition, four village unsuitable conditions, and nine villages in absolutely unsuitable condition. Thus, the village of Istgahe Khosravi as the most developed village of rural the district has known the greatest potential for creating service centers in the region.
