بررسي عوامل مؤثر بر بازدهي جراحي صرع در بيماران مبتلا به صرع ناشي از تومور مغزي

مقدمه: تا كنون مطالعات اندكي به بررسي عوامل مؤثر در پيش‌آگهي بيماران داراي صرع ناشي از تومور مغزي پرداخته‌اند و اغلب مطالعات، عوامل پيش‌بيني كننده‌ي بازده را در كل جمعيت بيماران صرع بررسي كرده‌اند. همچنين، از ميان مطالعات اندك روي بيماران صرع ناشي از تومور مغزي، مطالعه‌اي به طور جامع و كامل همه‌ي اين عوامل را مورد بررسي قرار نداده است. بنابراين، انجام مطالعه‌اي با بررسي كل عوامل پيشنهاد شده در پيش‌آگهي در اين دسته‌ي خاص از بيماران مبتلا به صرع، ضروري به نظر مي‌رسيد. هدف از انجام اين مطالعه، بررسي عوامل پيش‌گويي كننده‌ي احتمالي براي بازده جراحي صرع در صرع ناشي از تومور مغزي و بررسي دقت اين عوامل بود. روش‌ها: در اين مطالعه، بيماران مبتلا به صرع با تومور مغزي كه در فاصله‌ي زماني 93-1386 در مركز صرع بيمارستان آيت‌اله كاشاني اصفهان تحت جراحي قرار گرفته بودند، وارد مطالعه شدند. اين بيماران، پس از بررسي‌هاي لازم قبل از عمل، مورد جراحي تومور به همراه حاشيه‌اي از بافت مغزي صرع‌زا قرار گرفتند. پس از جراحي، بيماران براي 57-24 ماه به صورت سرپايي پي‌گيري شدند و به دو دسته‌ي با بازده مطلوب و بازده نامطلوب جراحي تقسيم شدند. اطلاعات دموگرافيك و سابقه‌ي باليني، ويژگي‌هاي تشنج و ويژگي‌هاي تومور جهت يافتن عوامل پيش‌گوي ممكن بين دو گروه مقايسه شدند. يافته‌ها: 35 بيمار (17 مرد و 18 زن) مورد بررسي قرار گرفتند. ميانگين سن بيماران 22/8 سال (با محدوده‌ي 45-8 سال) بود. بيشتر بيماران (86/0 درصد) تومور در لوب گيجگاهي داشتند و پس از آن، لوب پيشاني محل تومور در بيشتر بيماران بود. گانگليوگليوما، شايع‌ترين نوع تومور بود كه در 62/9 درصد بيماران ديده شد و پس از آن، آستروسيتوما شايع بود. ارتباط مثبت بين بازده مطلوب و مرد بودن، شروع تشنج در سن پايين‌تر، دوره‌ي طولاني‌تر تشنج، فركانس بالاي تشنج، وجود تومور در نيم‌كره‌ي راست، تومور نوع گانگليوگليوما و فراگيري ثانويه‌ي تشنج، وجود داشت، اما اين ارتباط معني‌دار نبود. همچنين، مشخص شد كه سابقه‌ي ضربه به سر و عفونت مغزي، سابقه‌ي تب و تشنج، سابقه‌ي فاميلي صرع، وجود تومور در لوب گيجگاهي، داشتن اورا، تجربه‌ي چند نوع تشنج و امواج اسپايك يك‌طرفه در نوار مغز قبل از جراحي، با بازده نامطلوب همراه بودند؛ هر چند اين ارتباط معني‌دار نبود (0/05 P). نتيجه‌گيري: در اين مطالعه، عاملي كه به طور معني‌داري نتيجه‌ي جراحي را پيش‌گويي كند، به دست نيامد؛ هر چند عواملي نظير جنس مرد، سن پايين‌ هنگام شروع تشنج‌ها، مدت بيشتر دوره‌ي بيماري، فركانس بالاتر تشنج‌ها قبل از جراحي، درگيري نيم‌كره‌ي راست، نوع گانگليوگليوما در بافت‌شناسي تومور و فراگيري ثانويه‌ي تشنج، با پيش‌آگهي بهتري همراه بودند و عواملي مثل سابقه‌ي ضربه به سر، عفونت مغزي، سابقه‌ي صرع در افراد خانواده، تومور لوب گيجگاهي، وجود اورا، وجود هم‌زمان چند نوع تشنج، امواج صرعي از لوب گيجگاهي در نوار مغز قبل از جراحي، با پيش‌آگهي بدي همراه بودند. مطالعات با شمار بيشتري از بيماران جهت بررسي اين نتايج توصيه مي‌گردد.