بررسي اثربخشي آموزش فرزندپروري ذهن‌آگاهانه بر نشانه‌هاي باليني و خودكارآمدي كودكان بيش‌فعال و كم‌توجه

مقدمه: اختلال بيش‌فعالي كمبود توجه (Attentiondeficit/hyperactivity disorder يا ADHD) يكي از شايع‌ترين اختلالات روان‌پزشكي است كه باعث آسيب در ابعاد مختلف از جمله تحصيلي، اجتماعي و خانوادگي مي‌شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي آموزش فرزندپروري ذهن آگاهانه بر نشانه‌هاي باليني و خودكارآمدي كودكان بيش‌فعال و كم‌توجه بود. روش‌ها: اين مطالعه، يك كارآزمايي باليني با دو گروه شاهد و مورد در سه مرحله‌ي پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پي‌گيري دو ماهه بود. 60 كودك مبتلا به اختلال بيش‌فعالي كمبود توجه كه در نيمه‌ي دوم سال 1394 توسط روان‌پزشك اطفال در سطح شهر كاشان ارجاع شده بودند، به همراه مادرانشان انتخاب شدند. مادران، با استفاده از طرح بلوكي به طور تصادفي در دو گروه شاهد و مورد قرار گرفتند. كودكان اين مادران در هر دو گروه با استفاده از پرسش‌نامه‌‌ي خودكارآمدي Morris (RolandMorris disability questionnaire يا RMDQ) و پرسش‌نامه‌ي Swanson، Nolan و Pelham (Swanson, Nolan and PelhamIV يا SNAPIV) مورد ارزيابي قرار گرفتند. گروه مورد، 8 جلسه‌ي هفتگي آموزش فرزندپروري ذهن آگاهانه بر اساس شيوه‌نامه‌ي KabatZinn دريافت كردند. داده‌هاي به دست آمده با استفاده از آزمون Repeated measures ANOVA مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: افزايش خودكارآمدي هيجاني و اجتماعي و بهبود معني‌دار علايم اختلال بيش‌فعالي كمبود توجه در گروه مورد در مقايسه با گروه شاهد در مراحل پس‌آزمون و پي‌گيري مشاهده شد (0/001 P). نتيجه‌گيري: آموزش فرزندپروري ذهن آگاهانه بر افزايش خودكارآمدي هيجاني و اجتماعي و كاهش علايم بيش‌فعالي و كمبود توجه كودكان تأثير معني‌داري دارد.