بررسي همبستگي هوش هيجاني و مؤلفه‌هاي آن با افسردگي پس از زايمان

مقدمه: افسردگي، مهم‌ترين اختلال رواني پس از زايمان است و مقابله با آن، به سطح بالايي از راهبردهاي مبارزه با استرس و حل مسأله نياز دارد كه مديريت آن‌ها با هوش هيجاني است. اين مطالعه، با هدف تعيين همبستگي هوش هيجاني و مؤلفه‌هاي آن با افسردگي پس از زايمان انجام گرديد. روش‌ها: در اين مطالعه‌ي توصيفي همبستگي، 190 زن باردار مراجعه كننده به مراكز بهداشتي سبزوار در سال 1395 داراي مشخصاتي نظير مليت ايراني، داشتن سواد، سن 40-15 سال، عدم حاملگي پر خطر، متأهل و عدم زايمان زودرس، به روش نمونه‌گيري سهميه‌اي انتخاب شدند. ابزارها شامل پرسش‌نامه‌ي مشخصات دموگرافيك و مامايي، پرسش‌نامه‌ي افسردگي Beck، پرسش‌نامه‌ي Edinburgh و پرسش‌نامه‌ي هوش هيجاني Bar-On بود. پرسش‌نامه‌ي Edinburgh، 4-1 ماه بعد از زايمان و ساير پرسش‌نامه‌ها در سه ماه آخر بارداري تكميل شدند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌هاي آماري Two-sample t، ANOVA، Regression خطي و همبستگي Pearson در سطح معني‌داري 0/050 P تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين سني مادران 5/49 ± 27/58 سال بود. 55/0 درصد هوش هيجاني بالا و 21/7 درصد افسردگي پس از زايمان داشتند. ميزان افسردگي در خانم‌هاي با حمايت عاطفي زياد و خيلي زياد، كمتر از خانم‌هاي با حمايت عاطفي متوسط بود (0/046 = P). بين نمره‌ي پرسش‌نامه‌ي Beck (0/001 P)، مدت زمان ازدواج مادر (0/041 = P) و فاصله‌ي زايمان فعلي از زايمان قبلي مادر (0/029 = P) با افسردگي پس از زايمان رابطه‌ي آماري مثبت و معني‌داري مشاهده شد. بين هوش هيجاني و مؤلفه‌هاي آن با افسردگي پس از زايمان، همبستگي منفي و معني‌داري وجود داشت (P 0/001, R=-0.51). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج مطالعه و آموزش پذير بودن هوش هيجاني، به نظر مي‌رسد كه مي‌توان با تعيين نمره‌ي هوش هيجاني مادران قبل از زايمان و افزايش آن از طريق برنامه‌هاي آموزشي، ميزان افسردگي بعد از زايمان را كاهش داد.