بررسي گستره ملاحظات سياسي در گزارش هاي حديثي علوم اسلامي با تاكيد بر گزاره هاي اعتقادي

An Investigation of the Extent of Political Considerations in Hadith Reports of Islamic Sciences with Emphasis on Belief Propositions

انگيزه سياسي به عنوان يك آسيب در فعاليت هاي علمي شناخته مي شود؛ زيرا يا به پرده پوشي مي انجامد يا به تحريف، تدليس و وضع منتهي مي گردد. اين نوشتار حضور اين انگيزه را در گزاره هاي حديثي گستره علوم اسلامي با محوريت گزاره هاي اعتقادي ارزيابي نموده است. جهت بازشناسي موضوع مذكور سه دانش رجال، تفسير و تاريخ از اين منظر نگريسته شده اند و جوانب مختلف آن و عواملي كه در اين مسأله موثر بوده اند همچون حاكمان، راويان و مولفان به بحث گذاشته است. از آنجايي كه انگيزه سياسي با هدف دستيابي به اعتبار ديني و وجاهت اجتماعي به دنبال مديريت فضاي علمي در راستاي منافع تعريف شده بر مي آيد، علوم مذكور بيش از علوم ديگر در معرض اراده هاي سياسي واقع شده اند. آنچه طبق تحقيق حاضر به­دست آمده حضور دو غايت سياسي در دو طيف موثر حاكمان و محققان است كه يكي با غايت حفظ قدرت سياسي و ديگري به منظور حفظ پايگاه اجتماعي باورهاي اعتقادي بر اساس ملاحظات سياسي در ارائه گزارش هاي علمي عمل نموده اند.

Political motivation is known as a damage to scientific activity either because it either leads to concealment or leads to distortion, constraint and state of affairs. This paper addresses the presence of this motive in the Hadithic propositions of the field of Islamic science, centered on belief propositions In order to recognize this issue, three aspects of rejal, interpretation, and history have been viewed from this perspective, and discussed its various aspects and factors influencing this issue, such as rulers, narrators and authors. Since the political motive with the aim of achieving religious credibility and social interest comes from managing the field of science in line with the interests defined, these sciences are more exposed to political will than other sciences. According to the present study, the presence of two political ends in two effective spheres of rulers and scholars, one with the goal of preserving political power and the other in order to maintain the social base of belief beliefs, based on political considerations, has provided scientific reports.