بررسي تغييرات رواناب حوضه آبريز تحت شرايط تغييراقليم (مطالعه موردي حوضه آبريز كارون در محل پل شالو)

Considering the effect of climate change on catchment runoff by the use of HadCM3 model under the scenarios of greenhouse gas emissions (case study: Karun catchment area in SHalu bridge site

تغيير اقليم يكي از مهمترين چالش هايي است كه رژيم رواناب رودخانه ها را تحت تأثير قرار داده است. شرايط اقليمي گرمتر باعث تشديد چرخه آب، تغيير بارش و تغيير در مقدار و زمان ظهور رواناب مي گردد. در رابطه با اين موضوع، مطالعات بسياري در نقاط مختلف جهان صورت گرفته كه نتايج متفاوتي حاصل شده است. با توجه به اهميت حوضه آبريز كارون از نظر منابع آبي و عدم مطالعات كافي تحت سناريوهاي مختلف در اين حوضه، در تحقيق حاضر تلاش شده است تا تاثير اين پديده بر رواناب حوضه مذكور مورد بررسي قرار گيرد. در ابتدا مقادير دما و بارش ماهانه مدل HadCM3 تحت سه سناريوي A1B ، A2 و B1 با استفاده از مدل LARS-WG به لحاظ مكاني و سپس با استفاده از روش عامل تغيير به لحاظ زماني كوچك مقياس گرديدند. در مرحله بعد براي شبيه سازي رواناب حوضه از مدل SRM استفاده گرديد كه پس از واسنجي، با معرفي مقادير دما و بارش كوچك مقياس شده دوره آتي به مدل، رواناب حوضه مورد شبيه‌سازي قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان از افزايش دما و تغيير در بارندگي دوره 2039-2011 نسبت به دوره پايه را دارد. همچنين مقايسه رواناب دوره 2039-2011 با دوره پايه نشان مي دهد كه تغييراقليم باعث تغيير در رژيم رودخانه خواهد شد و در آينده، دبي رودخانه در ماه هاي خشك و كم آب، كمتر و در ماه هاي با جريان سيلابي، بيشتر خواهد شد. همچنين، بيشترين كاهش دبي رودخانه در ماه سپتامبر رخ خواهد داد و اين ماه به لحاظ منابع آبي بحراني خواهد بود. علاوه بر اين، بيشترين افزايش دبي رودخانه مربوط به فصل ذوب برف خواهد بود كه اين موضوع لزوم برنامه ريزي در زمينه مديريت منابع آب اين حوضه را نشان مي دهد.

Climate change is one of the most important challenges which has effect on river runoff. Warmer climatic conditions have intensified the water cycle, rainfall changes, runoff time and amount. There were several studies with different result on this subject all over the world. Due to the importance of karoun zone and lack of studies, the researcher tried to study the effects of this phenomenon on this zone. At first, temperature and monthly rain amount of HadCM3 model of A1B, A2 & B1 scenarios have been spatially downscaled by the use of LARS-WG model, then they have been temporally downscaled by the use of change factor method. In the next step, for simulation of runoff, the SRM model has been used. Relatively after calibration, with introduce downscaled temperature and rainfall amount the future period to the model, the simulation took place. The result show that the rise in temperature and change in rainfall in 2011-2030 period comparing the base period . an‎d of course the comparison of 2011-2039 runoff with base period shows that the runoff under 3 mentioned scenario increases consequently %14 , %22 , %13.5 which necessitates a planning in the field of water resources management .