مقايسه تاثير آموزش بهداشت خواب با روش شناختي رفتاري بر كيفيت خواب سالمندان مراجعه‌كننده به مراكز مراقبتي روزانه

Comparison of the effect of sleep hygiene education with the cognitive and behavioral method on the quality of sleep in elderly

مقدمه: سالمندي با تغييرات عمده در الگو و كيفيت خواب همراه است . اين پژوهش با هدف تعيين تاثير آموزش بهداشت خواب در مقايسه با روش شناختي رفتاري بر كيفيت خواب سالمندان مراجعه‌كننده به مراكز مراقبتي روزانه انجام گرفت[s1] [D2] . روش: مطالعه حاضر يك مطالعه نيمه تجربي دو گروهي و به صورت پيش آزمون و پس آزمون مي‌باشد. شركت كنندگان در اين مطالعه80 سالمند مراجعه كننده به مراكز مراقبتي روزانه سالمندان شهرستان ساري بودند. 80 سالمند واجد شرايط به دو گروه مداخله آموزش بهداشت خواب (40نفر) و مداخله آموزش شناختي رفتاري (40نفر) تخصيص داده شدند. كيفيت خواب با استفاده از پرسشنامه استاندارد كيفيت خواب پيتزبورگ قبل و پس از مداخله ارزيابي شد. در ابتداي مطالعه، پرسشنامه‌ها (پرسشنامه مشخصات جمعيت شناختي و پرسشنامه كيفيت خواب پيتزبورگ) در هر دو گروه تكميل شد.. تعداد جلسات بر اساس متون و استاندارد آموزش بهداشت و شناختي رفتاري و نظر استاد مشاور روانشناس بوده است. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS ورژن 20 و روش‌هاي آماري توصيفي و استنباطي استفاده گرديد. يافته‌ها: ميانگين سني سالمندان مورد بررسي در گروه آموزش رفتاري شناختي و در گروه آموزش بهداشت خواب بود. ميانگين و انحراف‌معيار كيفيت خواب سالمندان در مجموع قبل و پس از مداخله روش شناختي رفتاري در گروه اول به ترتيب651/3±05/8و 2/66±67/6 بود و ميانگين و انحراف‌معيار كيفيت خواب سالمندان قبل و پس از آموزش بهداشت خواب در گروه دوم به ترتيب 390/3±42/8 و 454/2±23/7 بود. مقايسه ميانگين كيفيت خواب قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه نشان داد كيفيت خواب سالمندان به طور معني‌داري بهبود يافته است(p< 0/001). با توجه به اينكه آماره F آزمون تحليل كوواريانس معني‌دار است (0.321p=و 0.999F(1.79)) بنابراين اين دو روش در نمرات كيفيت كلي خواب سالمندان اثر يكساني داشتند نتيجه‌گيري: با[s3] توجه به اينكه هر دو روش بهداشت خواب و آموزش شناختي - رفتاري يك جايگزين موثر براي اختلالات خواب سالمندان به جاي دارودرماني محسوب مي‌شوند و هر يك از دو روش فاقد عوارض جانبي مي باشند ، توصيه مي گردد كه با توجه به شرايط اقتصادي و اجتماعي سالمندان، و تسهيلات و امكانات موجود هر يك از اين دو روش به عنوان جايگزين داروهاي خواب آور به كار گرفته شوند[D4] .

Introduction: Being an elderly is associated with major changes in the quality and pattern of sleep. The aim of this study was to determine the effect of sleep hygiene education compared to cognitive- behavioral methodology on the quality of sleep in the elderly patients referred to daily care centers. Method: This is a quasi-experimental research conducted on two-groups of 80 elderly people referring to day care centers in Sari city. In one group, sleep health education was conducted and in the other group, cognitive-behavioral methodology was held. Eighty eligible elders were assigned to two groups of sleep hygiene education (40N) and cognitive-behavioral intervention (40N). Sleep quality was assessed by Pittsburgh sleep quality standard questionnaire before and after intervention. At the beginning of the study, questionnaires (demographic characteristics questionnaire and Pittsburgh sleep quality questionnaire) were completed in both groups. Data was analyzed by SPSS v. 20 and descriptive and inferential statistics. Results: The mean age of the samples was in the cognitive behavioral group and it was in the sleep hygiene education group. The mean and standard deviation of sleep quality of elderly people, before and after the cognitive behavioral method in the first group were 8.05 ± 3.651, 6.67 ± 2.66 respectively, the mean and standard deviation of sleep quality in the elderly before and after the sleep hygiene education in the second group were8.42 ± 3.39, 7.23 ± 2.454respectively. Comparison of the mean of sleep quality before and after intervention in both groups showed that the sleep quality of the elderly was significantly improved (P< 0.001). Given that the F statistics of covariance analysis test is significant (F (1.79) = 0.999, P = 0.321), Therefore, these two methods had the same effect on the overall quality of sleep in the elderly Conclusion:, Considering that Cognitive- behavioral and sleep hygiene education method are an effective alternative to medication therapy replacement in the elderly, and each of the two methods have no side effects, it is recommended that, given the based on economic conditions and social facilities for the elderly, and facilities available to them. Each of these two alternatives is a substitute for hypnotics.