واكاوي انديشه توحيدي هشام بن سالم جواليقي

هشام بن سالم از متكلمان برجسته شيعه در قرن دوم بود كه يكي از دو جريان فكري آن زمان را در كنار هشام بن حكم ايجاد كرد. وي در مدرسه كلامي كوفه رشد كرد و ميراث ارزنده‌اي در كلام شيعه به يادگار گذاشت. در اين ميان، ديدگاه‌هاي گوناگون كلامي را به ايشان نسبت داده‌اند كه از بحث‌برانگيزترين اين ديدگاه‌ها، ديدگاه توحيدي او است كه به سبب آن، به تشبيه و تجسيم متهم شده و فرقه‌نگاران، از جمله اشعري، از وي به عنوان نظريه‌پرداز مشبهه و مجسمه ياد كرده‌اند. اشعري در مقالات الاسلاميين او را اهل تشبيه مي‌داند. اما ميراث علمي وي، تصوير ديگري از ديدگاه توحيدي اين انديشمند عرضه مي‌كند كه در مقام باور، قائل به يگانگي خدا است. ولي در نظريه‌پردازي به دليل نوپايي علم كلام، اصطلاحاتي را به ‌كار برده كه مخالفانش را ملازم با تشبيه و تجسيم دانسته‌اند و با عرضه ديدگاه‌هاي خويش به امام صادق (ع) تصحيح شده است.