رابطه بين ميزان وقوع و شدت بيماري سفيدك داخلي انگور در استان خراسان شمالي

انگور از ميوه‌هاي مهم و با ارزش است كه در نواحي مختلف ايران به ويژه در خراسان شمالي توسط بيماري سفيدك داخلي آلوده مي‌شود. اندازه‌گيري وقوع بر خلاف شدت بيماري راحت‌تر و سريع‌تر است، ولي شدت بيماري به‌عنوان شاخص مهم‌تر به‌شمار مي‌آيد. در اين پژوهش ارزيابي بيماري و رابطه‌ي بين وقوع و شدت بيماري سفيدك داخلي انگور در استان خراسان شمالي (شهرستان‌هاي بجنورد، مانه و سملقان، شيروان و فاروج) طي سال‌هاي 1397 و 1398 مورد بررسي قرار گرفت. ميزان وقوع و شدت بيماري در 80 تاكستان انتخاب شده به‌طور تصادفي از اوّل فروردين تا توقف پيشرفت بيماري به ‌صورت هفتگي يادداشت گرديد. وقوع بيماري در سال اوّل 27/10 درصد و در سال دوّم 64/51 درصد ثبت شد. شدت بيماري در سال اوّل بين 2/1 تا 6/6 درصد (ميانگين 4/3 درصد) و در سال دوّم بين 4/6 تا 6/44 درصد (ميانگين 82/25 درصد) بود. بررسي رابطه‌ي بين ميزان وقوع بيماري و شدت بيماري با استفاده از چهار مدل آماري (تواني، خطي، درجه دوم، مكمل لگاريتم لگاريتم) نشان داد كه مدل‌ تواني با دقت بالاتري توانست اين رابطه را در 31 تاكستان از تاكستان‌هاي مورد مطالعه به‌خوبي بيان نمايد. در 24 تاكستان نيز ميزان وقوع و شدت بيماري توسط مدل خطي به‌خوبي با داده‌ها برازش يافت. ‌مدل‌هاي نهايي براساس ضريب تبيين (R2)، انحراف معيار محاسباتي (SEE) و ضريب تبيين تصحيح شده (Ra2) مربوط به تجزيه داده‌هاي خام ساخته شدند. براساس اين آماره‌ها، مدل نهايي در بجنورد به‌صورت S=(0.534)×I(1.263)، در شيروان به‌‌صورت S=(0.684)×I(1.472)، در مانه و سملقان به‌صورت S=(0.4691)×I0.01711 و در فاروج به‌صورت  S=(0.3484)×I0.0078 رابطه‌ي بين ميزان وقوع و شدت بيماري را نشان دادند.