خصوصيات جوانه‌زني بذر گياه دارويي قدومه تحت تأثير تيمارهاي مختلف شكست خواب

Germination of Alyssum homalocarpum affected by different seed dormancy breaking treatments

بذر اغلب گونه هاي دارويي به جهت سازگاري اكولوژيكي با شرايط محيطي داراي انواع خواب مي باشند. بنابراين، شناخت عوامل اكوفيزيولوژيكي موثر بر خواب و ايجاد شرايط بهينه براي جوانه زني بذر گياهان دارويي جهت توليد و پرورش آن ها امري ضروري است. جهت ارزيابي اثر تيمارهاي مختلف بر جوانه زني بذر قدومه، آزمايشي در قالب طرح كاملا تصادفي با پنج تيمار و چهار تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل خيساندن بذور در نيترات پتاسيم 0/2 و 0/1% به مدت 48 ساعت، آب معمولي به مدت 24 ساعت، محلول كربونيل دياميد (اوره) به مدت 48 ساعت و آب مقطر (شاهد) بودند. بيشترين درصد (88%) و سرعت (0/92 بذر در روز) جوانه زني در اثر اعمال تيمار آب معمولي به مدت 24 ساعت قابل دسترسي است. خيساندن بذور در آب سبب كاهش تشكيل موسيلاژ در اطراف بذر قدومه و افزايش چشمگير درصد و سرعت جوانه زني گرديد. در مجموع، خواب بذر در گونه قدومه از نوع فيزيولوژيكي مي باشد كه علت آن به خاطر وجود مواد بازدارنده روي پوسته يا داخل كيسه جنين است. بنابراين مناسب ترين و كارآمدترين تيمار براي شكست خواب فيزيولوژيك بذر گياه قدومه، خيساندن بذور در آب معمولي به مدت 24 ساعت مي باشد.

The seed of some medicinal plants has different kinds of dormancy which is due to ecological compatibility with a variety of environmental conditions. Therefore, identification of the effective ecophysiological factors affecting dormancy and creation of optimal conditions is essential for seed germination of medicinal plants for their cultivation and production. An experiment based on a completely randomized design with five treatments and four replications was conducted to evaluate the effect of different treatments on Alyssum homalocarpum seed germination. The treatments consisted of soaking seeds in potassium nitrate 0.2 and 0.1% for 48 hours, tap water for 24 hours, carbonyl diamide solution (urea) for 48 hours and distilled water (as control). The highest germination percentage (88%) and speed (0.92 seeds per day) of germination resulted from tap water treatment was available for 24 hours. Soaking seeds in water causes the reduction of mucilage formation around A. homalocarpum seed and significant increase of the germination percentage and speed. On the whole, seed dormancy in A. homalocarpum species is of physiological type which is due to the presence of inhibitor factors on the skin or in the embryo sac. Therefore, the most appropriate and effective treatment for breaking physiological seed dormancy in A. homalocarpum species was soaking the seeds in tap water for 24 hours.