اثر پيش‌تيمار اسمزي بر شاخص‌هاي جوانه‌زني گندم تحت تنش شوري

The effect of halo-priming on germination indices of wheat under salinity stress

پايين بودن درصد جوانه زني و استقرار گياهچه از مشكلات اساسي در مناطق شور مي باشند. امروزه پيش تيمار بذر به عنوان عامل بهبود دهنده جوانه زني و استقرار تحت تنش هاي محيطي معرفي شده است. به منظور تعيين اثر پيش تيمار بر شاخص هاي جوانه زني گندم تحت تنش شوري، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار در سال 1394 اجرا شد. پيش تيمارها شامل نيترات پتاسيم، كلريد پتاسيم، كلريد كلسيم و سولفات كلسيم 1% و سطوح شوري شامل 0، 50، 100 و 150 ميلي مولار كلريد سديم بود. در كل، بذور پيش تيمار شده گندم در تمامي صفات نسبت به شاهد رشد بهتري داشتند. بين پيش تيمارها، نيترات پتاسيم و سولفات كلسيم اثرات ناشي از تنش شوري بر جوانه زني و رشد اوليه گياهچه را كاهش دادند. پيش تيمار با نيترات پتاسيم بيشترين اثر را بر درصد جوانه زني، وزن خشك ساقه چه و گياهچه هاي تحت تاثير شوري داشت. همچنين، پيش تيمار سولفات كلسيم بيشترين تاثير را بر وزن تر ريشه چه داشت. با افزايش سطوح شوري ميزان جوانه زني و مولفه هاي مرتبط با آن در گياه گندم نقصان يافت و اين در حالي است كه كاربرد نيترات پتاسيم و سولفات كلسيم سبب كاهش اثرات منفي ناشي از شوري شد. اعمال پيش تيمار با نيترات پتاسيم و سولفات كلسيم براي بهبود جوانه زني و رشد اوليه گياهچه گندم تحت تنش شوري توصيه مي شود.

Low seed germination and seedling emergence is one of the main problems in saline areas. Seed priming technique has been known as a challenge to improve germination and seedling emergence under different environmental stress conditions. To evaluate the effects of halo-priming on germination indices of wheat under salinity stress, a factorial experiment in a completely randomized design with three replications was conducted in 2015. Treatments consisted of priming with potassium nitrate, potassium chloride, calcium chloride, calcium sulfate 1% and control without priming and salinity levels 0, 50, 100 and 150 mM sodium chloride. Among pretreatments, potassium nitrate and calcium sulfate reduced the effects of salinity stress on germination and other indices. Priming with potassium nitrate had the most effects on germination percentage, dry plumule and seedlings weight. Also, priming with calcium sulfate had the most effect on root fresh weight. Primed wheat seeds had better growth. On the whole, with increasing salinity levels, germination and related parameters decreased and that potassium nitrate and calcium sulfate decreased negative effects of salinity. According to result, priming with potassium nitrate and calcium sulfate is recommended for the improvement of germination and initial growth of wheat seedling under salinity stress.