واكاوي تأثير رنگ بر قضاوت زيبايي‌شناسانه و شاخص‌هاي حركت چشمي متخصصان معماري و غيرمتخصصان بررسي موردي: نماي ساختمان‌هاي مسكوني شهر تهران

تأثير ويژگي‌هاي محيط انسان‌ساخت و طراحي آن بر انسان همواره مورد توجه بوده است. در اين ميان، نقش نما مي‌تواند به‌عنوان جلوه بصري يك ساختمان كه در زيباسازي منظر شهري مؤثر است در قالب رفتار چشم مورد بررسي قرار گيرد. در اين چهارچوب، پژوهش حاضر با مطالعه‌اي در حوزه علوم شناختي و معماري، به دنبال بررسي تأثير فرايندهاي «پايين به بالا» (تأثير عامل رنگ) و «بالا به پايين» (تأثير عامل تخصص) بر حركات چشم، در حين قضاوت زيبايي‌شناسانه نماي ساختمان‌هاي مسكوني نوساز شهر تهران است. بدين منظور در طرحي شبه‌آزمايشي از ابزار ردياب حركت چشمي استفاده مي‌شود. روش نمونه‌گيري از جامعه داوطلبان به‌صورت احتمالي يا تصادفي ساده است و حجم نمونه در دو گروه متخصصان و غيرمتخصصان را ۳۸ شركت‌كننده (۲۱ متخصص) تشكيل مي‌دهند. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه متخصصان تصاوير با غلبه شدت طول موج قرمز و داراي كنتراست قرمز/سبز و غيرمتخصصان تصاوير با كنتراست كمتر را ترجيح مي‌دهند. از سويي ديگر، تحليل شاخص‌هاي حركت چشمي و نقشه حرارتي نشان دهنده تفاوت در الگوي پويش بصري، اولويت توجه به لايه‌ها و عناصر نما تحت تأثير عامل «تخصص»، بيش از عامل «رنگ» است.