واحد دامي دام‌هاي سبك چراكننده در مرتع

تعيين واحد دامي، يكي از ملزومات اساسي به منظور محاسبه ظرفيت چرا است. براي انجام پژوهش حاضر، 24 نژاد گوسفند كه غالبيت و پراكنش قابل توجهي در مناطق مختلف آب و هوايي داشتند، مشخص و از ميان گله هاي موجود در مناطق زيست هر نژاد، دو گله انتخاب و در هر گله، 30 راس دام در رده هاي مختلف سني و جنسي، به‌صورت تصادفي انتخاب و در فصول مختلف، وزن كشي شد. با استفاده از تجزيه و تحليل خوشه اي، دسته بندي نژادها در طبقات وزني انجام و بر اساس متوسط وزن بالغ نژادها، اندازه واحد دامي تعيين گرديد. از نسبت وزن متابوليكي نژادهاي گوسفندي به وزن متابوليكي واحد دامي، ضريب تبديل (معادل واحد دامي) هر نژاد محاسبه شد. نژادهاي گوسفندي بر مبناي وزن بلوغ، در سه گروه وزني مجزا (سبك، متوسط و سنگين جثه) قرار گرفتند كه متوسط وزن نژادها، 50 كيلوگرم به‌دست آمد. بر اين اساس، اندازه واحد دامي براي دام هاي كوچك چراكننده در مرتع، يك رأس گوسفند بالغ غيرآبستن و خشك به وزن50 كيلوگرم، گزارش مي شود كه ضريب تبديل هر يك از طبقات سبك، متوسط و سنگين جثه نسبت به واحد دامي، به‌ترتيب 0.7، 1 و 1.3 مي باشد. نياز روزانه واحد دامي بر حسب انرژي متابوليسمي در حالت نگهداري و در شرايط چرا در مرتع، با استفاده از معادله پيشنهادي MAFF (1984)، 6.80 مگاژول برآورد شد كه بر اساس ضريب تبديل پيشنهادي، نياز روزانه هر نژاد در حالت نگهداري، قابل محاسبه است. به اين مقدار، بايد با درنظر گرفتن خصوصيات توپوگرافي، فاصله از منابع آب و رفت و آمد دام به محل استراحت كه به مصرف انرژي نياز دارد، در مناطق مختلف آب و هوايي 30 تا 80 درصد اضافه گردد.