عنوان مقاله :
تدوين راهبردهاي بهرهبرداري پايدار از مراتع در ميان جوامع محلي مطالعه موردي شهرستان كرمان
پديد آورندگان :
سواري ، مسلم دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - گروه ترويج و آموزش كشاورزي , اسكندري دامنه ، حامد دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي - گروه احيا مناطق خشك و كوهستاني , عوض پور ، ليلا دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي - گروه احيا مناطق خشك و كوهستاني
كليدواژه :
مديريت منابع طبيعي , بهرهبرداري پايدار , معيشت پايدار , جوامع محلي , توسعه پايدار.
چكيده فارسي :
اين تحقيق با هدف كلي تدوين راهبردهاي بهرهبرداري پايدار از مراتع در ميان جوامع محلي انجام شد. جامعه آماري تحقيق شامل كارشناسان اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري شهرستان كرمان بود. براساس نتايج تحقيق مهمترين نقاط قوت و ضعف بهرهبرداري پايدار به ترتيب »احياي تعاوني هاي بهره برداران و واگذاري مراتع به آن ها با نظارت بر نحوه احياء و بهره برداري « و »فرهنگ بهره برداري ضعيف در زمينه پايداري مراتع، بهره برداري بي رويه و غيراصولي « بود همچنين عمده ترين نقاط فرصت و تهديدها در اين زمينه »برنامه ريزي منسجم، بلندمدت، هدف مند و قابل ارزشيابي مرحله اي و نهايي براي تضمين اجراي موفقيت آميز طرح هاي زيربخش منابع طبيعي « و »افزايش پديده كاهش توان اقتصادي و فقر در ميان جوامع محلي بر اثر خشكسالي هاي پي درپي و فشار بر مراتع « مي باشد. بعد از تعيين راهبردهاي مناسب با استفاده از ماتريس كمي برنامه ريزي (QSPM) ميزان جذابيت هر كدام از راهبردها مشخص شد در اين زمينه نتايج تحقيق نشان داد كه مهمترين راهبردها به ترتيب »كنترل و نظارت مناسب بر مقادير زمينهاي كشاورزي در كنار مراتع جهت جلوگيري از تخريب و تغييرات كاربري اراضي مرتعي « و »مشخص نمودن محدوده بهرهبرداران و ميزان بهرهبرداري براساس واحد دامي در پروانه مرتعداري « مي باشد. همچنين نتايج نشان داد كه وضعيت استقرارپذيري فضاي استراتژيك سازمان منابع طبيعي و آبخيزداري به ترتيب، ناحيه راهبرد عقب نشيني يا كاهش، تنوع، تغيير جهت و توسعه مي باشد. اين تحقيق با طراحي و شناسايي راهبردهاي بهره برداري پايدار مي تواند به سازمان هاي ذيربط جهت مديريت پايدار منابع طبيعي (بخش مرتع) كمك شاياني كند و با عملياتي نمودن اين راهبردها گامي مثبت به سوي توسعه پايدار برداشت.