عنوان مقاله :
بررسي تناسب فيزيولوژيك كاركنان تأسيسات، خدمات و انتظامات با مشاغل آنها
پديد آورندگان :
مهدوي ، ندا دانشگاه علوم پزشكي همدان - دانشكده بهداشتT مركز تحقيقات بهداشت و ايمني شغلي - گروه ارگونومي , زارعي ، مريم دانشگاه علوم پزشكي همدان - دانشكده بهداشت - مركز تحقيقات بهداشت و ايمني شغلي , كشوري ، نگين دانشگاه علوم پزشكي همدان - دانشكده بهداشت، مركز تحقيقات بهداشت و ايمني شغلي - گروه ارگونومي , محمدي ، يونس دانشگاه علوم پزشكي همدان - مركز تحقيقات مدل سازي بيماري هاي غير واگير - گروه اپيدميولوژي , زارعي ، مهدي دانشگاه علوم پزشكي همدان - دانشكده بهداشت - مركز تحقيقات بهداشت و ايمني شغلي , حيدري مقدم ، رشيد دانشگاه علوم پزشكي همدان - مركز تحقيقات مدل سازي بيماري هاي غيرواگير - گروه ارگونومي
كليدواژه :
تناسب فيزيولوژيك , تحليل تركيبات بدن , IPAQ , PWC , VOmax
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: يكي از مهمترين جنبههاي برقرار تعادل ارگونومي، برقراري تناسب محدوديتها و توانمنديهاي انسان با ويژگيها و نيازمنديهاي شغل است؛ بنابراين هدف اين مطالعه بررسي مشخصات فيزيولوژيك كاركنان خدمات، تأسيسات و انتظامات يك سازمان كاري و تعيين تناسب آنها با مشاغلشان است. روش كار: در اين مطالعه مقطعي كه در سال ۱۳۹۸ انجام شد، ۷۰ نفر از كاركنان يك سازمان (۱۵ نفر بخش تأسيسات، ۳۸ نفر بخش خدمات، ۱۷ نفر بخش انتظامات) با استفاده از پله آزمون كوئينز كالج، تحليلگر تركيبات بدن مدل N۲۰، ترازوي SECA، ضربانسنج Polar مدل RS۸۰۰CX و فرم كوتاه پرسش نامه بينالمللي فعاليت جسماني (International Physical Activity Questionnaire: IPAQ) ارزيابي شدند. به منظور تحليل نتايج از آمار توصيفي استفاده شد. مقايسه ميانگينها با استفاده از آزمون ANOVA، بررسي معناداري تفاوت ميانگينها بهكمك آزمون Tukey و تعيين روابط متغيرها با آزمون همبستگي اسپيرمن و نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ صورت گرفت. يافتهها: شاخص توده بدني (Body Mass Index: BMI) و درصد چربي (Fat percentage: Fat%) در ميان كاركنان فراتر از گسترههاي بهينه بود. نسبت كمر به لگن (Waist to Hip Ratio: WHR) نيز در محدوده مجاز قرار داشت. همچنين، ميانگين بيشترين اكسيژن مصرفي كاركنان (Maximum Volume of Oxygen consumption: VO۲max) mL/kg/min (۱/۴۲) ۳۳/۶۲ و ميانگين بيشينه ظرفيت كاري (Physical Work Capacity: PWCmax) آنها kcal/min (۴/۴۶) ۱۶/۶۳ بود. نتيجه گيري: نتايج نشان دهنده نامناسببودن سطح برخي تركيبات بدني، آمادگي جسماني ضعيف و تناسب نداشتن قابليتهاي فرد و نيازمنديهاي شغلي است. استفاده از آزمونهاي استاندارد استخدام، فراهمآوري امكان فعاليتهاي ورزشي (از سوي سازمانها) و يافتن شاخصهاي تلفيقي كه همزمان قابليتهاي جسماني، رواني، اجتماعي و محيطي، افراد را براي تعيين ظرفيت كاري مدنظر قرار ميدهد. (از سوي محققان) ميتواند گامهايي تسهيلكننده براي برقراري تعادل ارگونوميكي در محيطهاي كاري باشد.