بررسي اثر كود نيتروژن بر قدرت بذر، استقرار گياهچه و عملكرد در گياهان والد گندم رقم آذر-2 تحت شرايط ديم در مزرعه

Effect of Nitrogen Fertilizer on Seed Capacity, Seedling Establishment and Performance in Azar-2 Cultivars under Rainfed Conditions in the Field

مقدار و كيفيت آندوسپرم بذر از عوامل مهم تاثيرگذار در جوانه ­زني و رشد اوليه بذر مي­باشد و نيتروژن نقش مهمي در محتواي پروتئيني و كيفيت آندوسپرم بذور دارد. بنابراين، نيتروژن به عنوان عنصري كليدي در تغذيه گياهان نقش بسزايي در افزايش عملكرد كمي و كيفي گياهان زراعي دارد. به همين منظور در مطالعه ­اي اثر مقادير مختلف كود نيتروژن بر قدرت بذر، جوانه­ زني، استقرار گياهچه و عملكرد در گياهان والد گندم رقم آذر-2، در قالب طرح بلوك­ هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي ديم كشور (مراغه) بررسي شد. در اين تحقيق از بذور گندم آذر-2 كه تحت تيمار مقادير مختلف كود نيتروژن (0، 30، 60، 90 و 120 كيلوگرم در هكتار) توليد شده بودند، استفاده شد. اين بذور تحت شرايط يكسان در سال زراعي 89-88 به­ صورت ديم كشت شدند و اثر تيمارهاي كودي بر خصوصيات جواني زني و قدرت بذر و نيز عملكرد و اجزاي عملكرد در شرايط مزرعه ­اي مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه سرعت سبز كردن، ميانگين مدت زمان سبز كردن، درصد گياهچه­ هاي سبز، درصد پوشش سبز، تعداد خوشه در مترمربع و تعداد پنجه بارور بطور معني­داري تحت تأثير مقادير مختلف مصرف كود نيتروژن در گياه والد قرار دارند. بر اساس نتايج بدست آمده، صفات درصد نيتروژن، درصد پروتئين، ارتفاع بوته، تعداد پنجه غير بارور در بوته، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت تحت تأثير تيمارهاي مختلف كود نيتروژن گياه والد قرار نگرفتند. همجنين مقايسه ميانگين­­ ها نشان داد كه در صفات طول خوشه، عملكرد بيولوژيك، عملكرد دانه، درجه باردهي و شاخص بهره ­وري بارش بين تيمار اول (عدم مصرف كود نيتروژن در گياه والد) با ساير تيمارها (مصرف كود نيتروژن) اختلاف معني­داري وجود دارد و مصرف كود نيتروژن باعث بهبود اين صفات شد.