عنوان مقاله :
بررسي سميت تماسي و گوارشي حشره كش هاي IGR روي شپشه دندانه دار (Oryzaephilus surinamensis L. (Col., Silvanidae در شرايط آزمايشگاهي
عنوان به زبان ديگر :
Effect of directly contact and Oral toxicity of IGR insecticides on Oryzaephilus surinamensis L. (Col., Silvanidae) in vitro
پديد آورندگان :
لوني، سعيده دانشگاه آزاد اسلامي واحد اراك , سليمان نژاديان، ابراهيم دانشگاه آزاد اسلامي واحد اراك - دانشكده كشاورزي - گروه حشره شناسي , لطيفيان، مسعود موسسه خرما و ميوه هاي گرمسيري كشور اهواز , شيخي‌گرجان، عزيز موسسه تحقيقات گياه پزشكي كشور تهران , وفايي شوشتري، رضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد اراك - دانشكده كشاورزي - گروه حشره شناسي
كليدواژه :
شپشه دندانه دار , تبوفنوزايد , كرومافنوزايد , لوفوكس
چكيده فارسي :
شپشه دندانه دار، Oryzaephilus surinamensis L. (Col., Silvanidae)، از جمله آفات انباري مهم در ايران مي باشد. با توجه به خطرات زيست محيطي ناشي از كاربرد حشره كش هاي شيميايي، دانشمندان به دنبال تركيباتي كم خطر از جمله تركيبات IGR به عنوان جايگزين هستند. از اين روي، قابليت حشره كشي سه تركيب تبوفنوزايد، كرومافنوزايد و لوفوكس با دو روش گوارشي و تماسي در شرايط آزمايشگاهي با غلظت هاي مختلف روي لاروهاي 4-5 روزه (جوان) و لاروهاي 19-20 روزه (مسن) ارزيابي شد. نتايج حاصل از تحقيق نشان داد كه حشره كش هاي لوفوكس (9/68 پي پي ام) و تبوفنوزايد (24/49 پي پي ام) به ترتيب بيشترين و كمترين تاثير گوارشي را روي لاروهاي جوان داشته و تركيبات لوفوكس (22/82 پيپيام) و تبوفنوزايد (80/18 پيپيام) به ترتيب بيشترين و كمترين تلفات را در بين لاروهاي مسن ايجاد مي كنند. نتايج مربوط به آزمايش تاثير تماسي تركيبات مورد آزمايش روي مراحل لاروي نشان مي دهند كه حشره كش هاي لوفوكس (1 پي پيام) و تبوفنوزايد (33/9 پيپيام) به ترتيب بيشترين و كمترين تاثير را روي لاروهاي جوان و همچنين تركيبات لوفوكس (29/2 پي پي ام) و تبوفنوزايد (143/03 پي پي ام) به ترتيب بيشترين و كمترين تلفات را روي لاروهاي مسن به دنبال دارند. بر اساس نتايج به دست آمده مشخص مي شود كه كاربرد گوارشي تركيبات مورد مطالعه نسبت به كاربرد تماسي آنها تلفات بيشتري به دنبال خواهد داشت. ﺣﺸﺮه ﻛﺶ لوفوكس مخلوطي از ضد سنتز كيتين و شبه هورمون جواني بوده و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎراﻳﻲ را روي ﻻروﻫﺎي ﺷﭙﺸﻪ دندانه دار از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ميدهد؛ ﻟﺬا ﻣﻲﺗﻮان از آن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺣﺸﺮهﻛﺶ ﻛﻢﺧﻄﺮ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل آﻓﺖ O. surinamensis در ايران اﺳﺘﻔﺎده كرد.
چكيده لاتين :
Oryzaephilus surinamensis L. (Col., Silvanidae) is one of the most important stored product pests in Iran. Regarding to environmental risks of pesticides, scientists are exploring substitute compounds with less hazard to man and environment, such as RGRs. The purpose of this project is to evaluate the efficacy of three IGR insecticides, Tebufenozide, Chromafenozide and Lofux® with two methods of oral and contact on O. surinamensis larvae in laboratory condition. Different concentrations of the above insecticides have been used on 4-5 (young) and 19-20 day-old (old) larvae. Bioassay tests showed that in oral method Lufox (LC50 =9.68) and Tebufenozide (LC50 =24.49) had the most and the least efficacy on young larvae, respectively. Lufox (LC50 =22.82) and Tebufenozide (LC50 =80.18) had also the most and the least efficacy on old larvae, respectively. The most and the least efficacy contact method, on young larvae have been induced by Lufox® (LC50 =1) and Tebufenozide (LC50 =33.9), respectively. Lufox (LC50 =29.2) and Tebufenozide (LC50 =143.03) had the most and the least efficacy on old larvae, respectively.
Based on the results obtained, the use of oral method was more effective than useing contact method. Lufox® is a mixture of chitin synthesis inhibitor and juvenile hormone mimic. This combination showed the best performans on larvae O. Surinamensis and can be used safely for controling the pest.
عنوان نشريه :
تحقيقات حشره شناسي
