پديد آورندگان :
چوكان، رجب مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج، ايران , مصطفوي، خداداد دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج - گروه زراعت و اصلاح نباتات، كرج، ايران , تائب، محمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تهران، ايران , بي همتا، محمدرضا دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي، كرج، ايران , مجيدي هروان، اسلام مؤسسه بيوتكنولوژي كشاورزي كرج، ايران
كليدواژه :
ذرت , تركيب پذيري , وراثت پذيري , هتروزيس
چكيده فارسي :
به منظور برآورد پتانسيل ژنتيكي لاين‌هاي ذرت ايراني با استفاده از روش داي‌آلل و مدل امي (AMMI)، چهارده لاين اينبرد ذرت به صورت داي‌آلل با يكديگر تلاقي داده شدند. والدين و هيبريدهاي حاصل طي سال زراعي 1386 در مزرعه مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار ارزيابي شدند. بر اساس نتايج تجزيه واريانس تفاوت بين ژنوتيپ‌ها براي كليه صفات مورد بررسي در سطح احتمال يك درصد معني‌دار بود. بنابر اين داده‌ها به روش 2 و مدل 1 گريفينگ تجزيه و تحليل گرديد. واريانس‌هاي تركيب‌پذيري عمومي و خصوصي براي كليه صفات در سطح احتمال يك درصد معني‌دار شد. نسبت واريانس افزايشي به غالبيت نشان داد كه در كنترل صفات تعداد رديف دانه در بلال و وزن صد دانه نقش اثر افزايشي ژن‌ها بيشتر از اثر غير افزايشي مي‌باشد ولي براي صفات عملكرد دانه، ارتفاع بوته، قطر مياني بلال و تعداد دانه در بلال نقش اثر غير افزايشي بيشتر از اثر افزايشي و براي طول بلال و وزن دانه در بلال نقش اثر افزايشي و غير افزايشي ژن‌ها تقريبا يكسان بود. مدل امي برازش يافته براي عملكرد دانه AMMI3 بود كه 75/6 درصد از واريانس اثر متقابل را توجيه كرد. بهترين تركيب شونده‌هاي عمومي براي عملكرد دانه لاين‌هاي K166B، K3615/2 و K3653 بودند. بيشترين ميزان تركيب پذيري خصوصي و هتروزيس نسبت به ميانگين والدين براي عملكرد دانه بر اساس نتايج روش گريفينگ و مؤلفه‌هاي اول و دوم امي مربوط به دورگ‌هاي MO17 ×K3653 ، K166B ×K3653 ، K166B ×K3653 ، A679 × K3544/1 و K3653 × K3493/1 بود.
چكيده لاتين :
Estimation of genetic diversity, combining ability and heterosis of maize inbred lines for breeding aims are very important and would determine breeding strategies. In order[dfp1] to estimate potential genetic Iranian corn inbred lines using diallel and AMMI methods, fourteen corn inbred lines cross were studied according to diallel scheme. Parents and their hybrids were evaluated in 2007 at Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, using Randomized Complete Block design with three replications. Results indicated that Significant differences (p<0.01) were observed among the genotypes for all studied traits, therefore Griffing’s method 2, model 1 was chosen for subsequent diallel analysis. Variances due to GCA and SCA were significant for all studied traits (P < 0.01). Results indicated that for number of kernel row per ear, 100 seed weight, cob percent and kernel moisture percent additive gene effects were more important than the non additive ones, but for grain yield, plant height, ear height, ear diameter, number of kernel per row and number of kernel per ear non additive gene effects were more important than the additive ones. For ear length and kernel weight per ear, importance of additive and non additive gene effects was the same. The best AMMI model for yield was AMMI3 explained 75.6% of interaction variance. The best general combinatory for yield were K166B, K3615/2 and K3653 lines. The highest specific combining ability and mid-parent heterosis for yield according to Griffing, first and second AMMI components, was observed in MO17 × K3653, K166B × K3653, K166B × K3653, A679 × K3544/1 and K3653 × K3493/1.
