ارزيابي كارايي مصرف نور بر عملكرد دانه ژنوتيپ‌هاي مختلف سويا در منطقه مغان اردبيل

Evaluation of radiation use efficiency and grain yield of soybean genotypes in Ardabil Moghan area

اين آزمايش طي دو سال زراعي 89-1388 و 90-1389 در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان اردبيل (مغان) با استفاده از 17 ژنوتيپ سويا و در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار به منظور ارزيابي كارايي مصرف نور در ژنوتيپهاي سويا اجرا شد. بر اساس نتايج تجزيه واريانس مركب، تاثير سال بر تعداد غلاف و دانه در بوته سويا معني‌دار بود. كليه صفات مورد بررسي در ميان ژنوتيپ‌ها تفاوت معني‌داري در دو سال داشتند. بيشترين و كمترين ضريب استهلاك نوري در ژنوتيپ‌هاي (0/084± 0/62) Hsus-H116 و (0/031 ± 0/44) Apollo مشاهده شد. بالاترين و پايين ترين كارايي مصرف نور نيز در ژنوتيپ‌هاي (0/134 ± 1/14) Darby و (152/0 ± 91/0) L.17 مشاهده شد. ژنوتيپ‌هاي Zane و Apollo به ترتيب بيشترين تعداد غلاف و دانه در بوته را در هر دو سال داشتند. بالاترين وزن صد دانه در سال اول از ژنوتيپ Omaha و در سال دوم از NE-3399 به دست آمد. بالاترين عملكرد دانه در سال اول، از ژنوتيپ‌ Apollo (3513 كيلوگرم در هكتار) و در سال دوم از ژنوتيپ Zane (3774 كيلوگرم در هكتار) به دست آمد در حالي‌كه ژنوتيپ‌هاي Rend و L.83-570 كمترين عملكرد دانه را در هر دو سال داشتند.

This experiment was carried out for two years (2009-2010) with using 17 soybean genotypes at Agriculture and Natural Resources Research Centre of Ardabil (Moghan) as a completely randomized block design with three replications. Eco-physiological and agronomic parameters such as extinction coefficient, light use efficiency, yield and yield components was investigated in soybean at second cropping. Based on analysis of combined variance, the effect of year was significant on number of pods and seeds per plant. All traits were differences significant among genotypes in both years. The maximum (0.62 ± .084) and minimum (0.44 ± 0.034) values for light extinction coefficients were obtained from Hsus-H116 and Apollo genotypes respectively. The highest radiation use efficiency (1.14 ± 0.134) was obtained from Darby, and the lowest (0.91 ± 0.152) from L.17 genotype. Apollo and Zane genotypes had the highest number of pods and seeds per plant in both years. The highest seed weight was obtained from Omaha and NE-3399 genotypes in first and second years, respectively. The highest seed yield was obtained from Apollo (with 3513 Kg. ha-1) in first year and from Zane genotype (with 3774 Kg. ha-1) at second year of experiment, whereas Rend and L.83-570 genotypes had the lowest seed yield in both years.