تاثير تركيبات مهاركننده هورمون جواني روي پوره سن پنجم سن گندم در شرايط آزمايشگاهي

Effect of juvenile hormone inhibitors on mature nymph of the sunn pest, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae), in vitro

سن گندم، Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera:Scutelleridae)، يكي از عوامل اصلي محدود­كننده توليد گندم در ايران و بعضي كشورهاي همسايه است. تغذيه از شيره برگ، ساقه و دانه توسط پوره­ها و حشرات بالغ منجر به ايجاد خسارات كمي و كيفي زيادي به محصول گندم مي­ شود. متاسفانه استفاده از آفت­ كش ­ها مهم­ترين راه كنترل اين آفت مي­ باشد، بنابراين يافتن راه­ هايي كه استفاده از سموم را محدود كند مورد توجه است. پريكاسن يك مهاركننده هورمون جواني است كه روي اجسام آلاتاي گونه ­هاي حشرات اثر سميت سلولي داشته و منجر به مرگ سلول­ هاي توليدكننده هورمون جواني مي ­شود. در مطالعات آزمايشگاهي اثر پريكاسن I و II با غلظت ­هاي مختلف (20، 25، 32، 40 و 50 ميكروگرم) و استن خالص (شاهد) روي سن پنجم پورگي به­روش موضعي و بر سطح پشتي بدن حشره بررسي شد. نتايج آزمايش نشان داد، درصد مرگ و مير پوره­ ها با افزايش غلظت پريكاسن I و II افزايش يافت، به ­نحوي كه بالاترين ميزان تلفات پورگي (50 درصد) در غلظت 50 ميكروگرم پريكاسن II مشاهده شد. تيمار پوره ­ها با پريكاسن I و II منجر به مشاهده تغيير شكل حشرات در سن پنج پورگي و حشرات كامل شد. اين تغييرات شامل تغيير شكل در بال­ ها و بال­ پوش­ ها و گاه حفظ كوتيكول قديم بود. افزايش طول دوره پورگي از ديگر تغييرات ايجاد شده بر اثر استفاده از پريكاسن بود.

The Sunn pest, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae), is one of the most important pest of wheat in Iran and some neighboring countries. The nymphs and adults cause sever quantitative and qualitative damage by feeding on leaves, stems and grains. Unfortunately, pesticide application is the main method of the sunn pest control, so finding the alternative methods are important. Precocene which is a juvenile hormone inhibitor, exerts cytotoxic effects on corpora allata of insects species, resulting necrosis of parenchymal cells, the source of juvenile hormone. At laboratory studies, precocene I and precocene II with different concentrations (0, 20, 25, 32, 40 and 50 μg) were applied topically to the thoracic surface of the fifth instar nymphs. The results showed that percent mortality increased with increasing concentrations of the hormones. The highest mortality (50%) was observed in concentration of 50 μg precocene II. Treated nymphs with precocene I and II led to appearing of deformed insects in fifth instar and adults. Also, the morphological abnormalities such as strong deformation of wings and hemelytron and persistence of old cuticles were observed. Increasing nymphal period was also resulted using precocenes