كاربرد PLSو PARAFACدر اندازه‌گيري هم زمان اسپكتروفتومتري اكسي تتراسايكلين، تتراسايكلين و داكسي سايكلين در نمونه‌هاي عسل

Application of PLS and PARAFAC in simultaneous spectrophotometric determination of oxytetracycline, tetracycline and doxycycline in honey samples

روش ساده، حساس، سريع و دقيق اسپكتروفتومتري براي اندازه ­گيري هم­زمان تتراسايكلين (TC)، اكسي تتراسايكلين (OTC) و داكسي سايكلين (DXC) در نمونه ­هاي عسل به­ كارگرفته شد. روش ­هاي كمومتريكس براي اندازه ­گيري تركيباتي است كه با يكديگر هم پوشاني طيفي دارند. در اين تحقيق، دو روش كاليبراسيون كمترين مربعات جزيي (PLS) و آناليز فاكتورهاي موازي ((PARAFAC براي اندازه­ گيري تتراسايكلين­ ها استفاده شد. محدوده خطي كاليبراسيون براي تتراسايكلين 16-0/1، اكسي تتراسايكلين 20-0/1 و داكسي­ سايكلين 30-0/1 ميكروگرم بر ميلي­ ليتر است. دو سري محلول شامل سري كاليبراسيون و سري پيش­گويي غلظت­ ها ساخته شده و آزمايش در pH­هاي مختلف تكرار شد. توسط سري كاليبراسيون مدل PLS در هر pH ساخته شده و سپس اين مدل­ ها براي پيش­گويي غلظت در سري نمونه ­هاي سنتزي مورد استفاده قرار گرفت. با مقايسه خطاي مرحله پيش­گويي، بهترين مدل در 8/0 =pH انتخاب شد. با استفاده از داده ­هاي طيفي حاصل از pH­هاي مختلف، مدل 3 بعدي PARAFAC طراحي شد. RMSEP براي DXC،OTC وTC با PLS و PARAFAC به ­ترتيب 0/123، 0/236، 167/.0 و 0/0196، 0/0480، 0/0316 به ­دست آمد. مقايسه RMSEPدر دو مدل نشان مي­دهد كه مدل حاصل از PARAFAC قادر به پيش­گويي بهتري نسبت به PLS است.

A simple, sensitive, rapid and precise spectrophotometric method has been developed and validated for simultaneous determination oxytetracycline (OTC), tetracycline (TC) and doxycycline (DXC) in honey samples. Chemometrics methods suitable for overlapping spectra and have resolved successfully the overlapping bands. Two chemometrics techniques parallel factor analysis (PARAFAC) and partial least square (PLS) were applied to the determination of TCs in their ternary mixture and the proposed calibration techniques were validated by analyzing synthetic mixtures consisting of these drugs. The calibration and validation sets were constructed with solutions in the concentration ranges from (0.1-16) µgmL-1 for TC, (0.1-30) µgmL-1 and (0.1-20) µgmL-1 for DXC and OTC. The procedure was repeated at different pH values. Partial least squares (PLS) models were built at each pH and used to determinate a set of synthetic mixtures. The best model was obtained at pH =8.0. The PARAFAC model was applied to a three-way array constructed using all the pH data sets and enable better results. The RMSEP for DXC, OTC and TC with PLS and PARAFAC were 0.123, 0.236, 0.167 and 0.0196, 0.0480, 0.0316 respectively.