پديد آورندگان :
حسيني كهنوج، حمزه دانشگاه جيرفت - دانشكده علوم پايه - گروه زيست‌شناسي، جيرفت، ايران , بي باك، حسين دانشگاه جيرفت - دانشكده علوم پايه - گروه زيست‌شناسي، جيرفت، ايران , رمضاني قرا، عبدالله دانشگاه جيرفت - دانشكده علوم پايه - گروه زيست‌شناسي، جيرفت، ايران
چكيده فارسي :
پژوهش حاضر باهدف مطالعه دانش اتنوبوتاني مردم بومي هفت شهرستان جنوبي استان كرمان به مساحت 50 هزار هكتار كه به منطقه جنوب كرمان معروف است، طي سال‌هاي 1398-1396 انجام شد. بدين‌صورت كه دانش قوم گياه شناسي 129 آگاه محلي (سن 80-25 سال) شامل گياه درمان‌هاي محلي، بهرهبرداران از منابع طبيعي و افراد محلي با تحصيلات مرتبط با گياهان دارويي با استفاده از پيمايش صحرايي و به‌صورت مصاحبه حضوري و روش بارش افكار مورد مطالعه قرار گرفت. اطلاعات شامل نام محلي، نام علمي، نوع كاربرد ومصرف محلي، روش مصرف، اندام مورداستفاده براي هرگونه گياهي ثبت شد. درمجموع،251گونه گياه دارويي متعلق به63 خانواده گياهي و 206 جنس در اين منطقه شناسايي گرديد. كاربرد اتنوبوتانيكي 103 گونه گياهي براي اولين بار در اين منطقه شناسايي و ثبت گرديد. بيشترين گزارش كاربرد گياهان اين منطقه به ترتيب مربوط به يماريهاي گوارشي، پوستي، عمومي و تنفسي بود. خانواده هاي Asteraceae، Apiaceae و Lamiaceae و جنسهاي Ferula، Artemisia و Nepeta به‌ترتيب بيشترين گياهان دارويي اين منطقه را شامل شدند. در زمينه گياهان با گزارش استفاده بالا، Rhazya stricta ، Calotropis procera ، Artemisia spp.، Zataria multiflora وBerberis integerrima به‌ترتيب بيشترين گزارش استفاده در درمان زخم، اگزما، معده درد، اختلالات تنفسي و ديابت را شامل شدند. برگ و گل، اندام رايج و جوشانده و ضماد شكل معمول استفاده از گياهان دارويي در درمان بيماريها بودند. يافته هاي اين تحقيق نشان ميدهد كه اطلاعات اتنوبوتانيكي درون خرده فرهنگهاي مردم اين منطقه ميتواند سرآغاز مناسبي براي تحقيقات كاربردي در صنايع دارويي و بهداشتي باشد.
چكيده لاتين :
Present study was done to investigate the ethnobotanical knowledge in south Kerman which contains 7 cities. Data were collected from 129 herbal healer using semi-structured questionnaires and open interviews. Information including local name, scientific name, ailments treated, part used, mode of preparation, and life form were recorded. A total of 251 plant species belonging to 63 families were identified and recorded as the medicinal herbs. Identification of the 103 plant species as the medicinal herb for the first time in this region was the highlighted result of thisg; study. Gastrointestinal, skin, general and unspecified, and respiratory diseases, respectively ranked as the most utilized ailments category for medicinal plants in this region. Asteraceae, Apiaceae, and Lamiaceae, respectively were the top medicinal plants families. Also, Ferula, Artemisia and Nepeta were the mostly used plant genera. Rhazya stricta, Calotropis procera, Artemisia spp., Zataria multiflora, and Berberis integerrima as the medicinal plants with high use report showed the most uses for wounds, skin disorders, stomach ache, respiratory disorders and diabetes, respectively. The most commonly plants part used were Leaf, flower, seed, and fruit. The commonly crud drug administration was decoction and poultice.
In general, the findings suggested that valuable information is available within cultures and subcultures of the folk communities from different parts of the country and with recording of this knowledge could preserve them. Also, could be as the beginning of the applied research in the pharmaceutical and healthcare studies.
