كيفيت آب و وضعيت ماهيان درياچه شهداي خليج فارس (چيتگر تهران)

Water quality and fish status in Chitgar lake

درياچه مصنوعي شهداي خليج فارس (چيتگر) در شمال غرب تهران و در سال 1391 از رودخانه كن آبگيري شد. در سال 1393 كيفيت آب در تعداد 5 ايستگاه در درياچه نمونه ­برداري و آناليز شد. بر اساس داده­ هاي حاصل در آب درياچه چيتگر ميانگين سالانه عوامل دماي آب OC 7/3±18/4 و هدايت الكتريكي µs/cm30 ± 373 بود. ميانگين DO و TN و كلروفيل به ترتيب 1/2± 7/8 و 0/010±0/035 ميلي­ گرم در ليتر بود. ميانگين غلظت كلروفيل a درياچه 0/81±1/59 ميكروگرم بر ليتر بود. آناليز آماري داده­ هاي حاصل نشان داد كه بين ماه­هاي مختلف در مورد عوامل سختي كل، كلروفيل آ، اكسيژن محلول، فسفات كل و سيليس اختلاف معني­ دار وجود داشت (P>0.05). شاخص سطح تروفيكي درياچه چيتگر نسبت به فسفر وكلروفيل، مزوتروف است اما بر مبناي ارزيابي چندپارامتري شاخص­ هاي تروفيكي، اين درياچه در حد درياچه­هاي اولترا اوليگو تروف بود(TSI<40) . از تعداد 18 گونه ماهيان شناسايي شده، 11 گونه از كپور ماهيان (Cyprinidae) و يك گونه از ماهيان بومي ( Capoeta bohsei) بودند. همچنين گونه­ هاي زينتي طوطي ماهي، پيرانا، اسكار و گربه ماهي در اين درياچه صيد شدند. رهاسازي كنترل­ نشده اين ماهيان كه احتمالاً توسط گردشگران انجام شده، مي­تواند عواقب نامطلوبي از قبيل رقابت غذايي و انتقال بيماري به ساير آبزيان به همراه داشته باشد. لذا علاوه بر تعبيه سيستم پالايش آب در تصفيه خانه، ضروري است تعادل ارگانيزيم ­هاي زنده درياچه به صورت بيولوژيك كنترل گردد. در اين مورد ﻣﻌﺮﻓﻲ كنترل­شده ماهي شكارچي از طريق ﻣﺒﺎرزه ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ مي­تواند در ﺗﻮازن بيومس وگونه ­اي ﻣﺎﻫﻴﺎن و ﺣﻔﻆ تعادل اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢ درﻳﺎﭼﻪ مؤثر باشد.

The man- made Chitgar lake is located in the north-western of Tehran and was received its from Kan river in 2012. The water quality was investigated on 5 sampling sites during 2013-2014. Standard methods (APHA, 2005) were used for Analysis of water parameters. The results indicated that the mean monthly temperature of water were measured 18.4 °C with minimum 6.3 °C and maximum value 27.1 °C. The mean EC level was 373 ± 30 µs/cm. The mean monthly dissolved oxygen and total phosphorous were 7.8 ±1.2 and 0.035±0.010 mg/l, respectively. The mean of chlorophyll-α was 1.59 ± 0.810 µg/l. In fish assessment eighteen species were identified in the lake, while 11 species were from Cyprinidae family and one species was native (Capoeta bohsei). The exotic fish species were dominant in the Chitgar lake.