تأثير محلول پاشي عناصر آهن، روي و كلسيم تحت شرايط آبياري تكميلي بر عملكرد عدس ديم

Effect of foliar application of Fe, Zn micronutrients and Ca under supplementary irrigation on rainfed lentil yield

اين تحقيق در شهرستان قزوين، با هدف بررسي تأثير محلول پاشي عناصر ريزمغذي آهن، روي و عنصر كلسيم بر عملكرد عدس ديم انجام شد. اين آزمايش بصورت كر ت­هاي يك­بارخردشده بر پايه طرح بلوك­ هاي كامل تصادفي در 3 تكرار اجرا شد. شرايط رطوبتي در 2 سطح (I1: بدون آبياري (ديم) I2: آبياري قبل از گلدهي) به عنوان عامل اصلي و محلول ­پاشي در 5 سطح (M1: كلسيم، M2: روي، M3: آهن، M4: كلسيم + روي + آهن و M5: آب خالص، (شاهد)) به عنوان عامل فرعي بودند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر آبياري (در سطح 5 درصد)، محلول ­پاشي (در سطح 1 درصد) و اثر متقابل آبياري × محلول پاشي (در سطح 5 درصد) بر عملكرد دانه معني ­دار بود. نتايج نشان داد كه آبياري تكميلي باعث افزايش قابل توجه عملكرد دانه ( 811/6 كيلوگرم در هكتار) شد. نتايج مقايسه ميانگين ­هاي اثر محلول­ پاشي بر ميزان عملكرد دانه نشان داد كه تيمار محلول پاشي آهن + روي + كلسيم با ميانگين 729/5 كيلوگرم در هكتار بيشترين ميزان عملكرد دانه را داشت كه با تيمار محلول ­پاشي روي در يك گروه آماري مشترك قرار داشتند. در بين سطوح محلول­ پاشي كلسيم كمترين تأثير را در افزايش عملكرد دانه داشت. نتايج مقايسه ميانگين ­هاي اثر متقابل آبياري و محلول­ پاشي بر عملكرد دانه نشان داد كه بيشترين ميزان عملكرد دانه در تيمارهاي محلول ­پاشي آهن + روي + كلسيم و محلول­ پاشي روي به تنهايي در شرايط آبياري تكميلي مشاهده شد. اين نتايج بيانگر اين بود كه اختلاف بين سطوح محلول­ پاشي از نظر عملكرد دانه در شرايط آبياري تكميلي نسبت به شرايط ديم بيشتر مشهود بود، بدين معني­ كه تأثير محلول ­پاشي در شرايط آبياري تكميلي بيشتر بود.

This research in Qazvin with aim of assess to foliar application of Fe, Zn and Ca on lentil grain yield. This experiment was done as split plot as base of RCBD with 3 replications. Humidity conditions in 2 levels (I1: without irrigation (reinfed), I2: irrigation before flowering) as main plot and foliar application in 5 levels (M1: Ca, M2: Zn, M3: Fe, M4: Ca+Zn+Fe and M5: control) as sub plots were considered. Results showed that irrigation, foliar application and their interaction had significant effect on grain yield. Results showed that supplementary irrigation resulted to significant of grain yield (811.6 kg/ha). Results also indicated that foliar application of Ca+Zn+Fe that it was in a common statistically group with Zn foliar application. Ca foliar application had the lowest impact on increase of grain yield. Result showed that the most grain yield was observed in Ca+Zn+Fe foliar application and also Zn application alone under supplementary irrigation. This research proposed that foliar application under supplementary irrigation had the more effect on grain yield compared rainfed condition.