پذيرش رژيم دارويي از ديدگاه خانواده و بيماران داراي اختلال رواني

Evaluating the Medication Adherence From the Viewpoints of Patients With Mental Disorders and Their Families

زمينه: عدم پذيرش رژيم دارويي در بين بيماران داراي اختلال رواني امري رايج است. عدم پذيرش رژيم دارويي در اين بيماران منجر به تشديد علائم، عود، بستري مجدد بيمار، كاهش عملكرد و افزايش خطر مرگ شود. هدف: اين مطالعه با هدف بررسي ميزان پذيرش رژيم دارويي از ديدگاه خانواده و بيماران داراي اختلال رواني بيمارستان 22 بهمن استان قزوين در سال 1396 انجام گرفت. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي ـ تحليلي، 102 بيمار مبتلا به اختلال رواني بستري در بخش‌هاي روان‌پزشكي و 102 نفر از افراد آگاه خانواده‌هاي آنان به روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب و وارد مطالعه شدند. براي جمع‌آوري داده از پرسش‌نامه‌ مشخصات فردي، پذيرش رژيم دارويي موريسكي توسط بيمار و يكي از افراد خانواده استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين نمره پرسش‌نامه موريسكي بيماران 5/8 با انحراف معيار 1/52 با دامنه (2-8) و ميانگين نمره پرسش‌نامه موريسكي از نظر خانواده بيماران 5/09 با انحراف معيار 1/46 با دامنه (2-8) بود. با استفاده از ضريب همبستگي اسپيرمن مشخص شد رابطه مثبت و معني‌داري بين نمره پرسش‌نامه موريسكي بيماران و خانواده ايشان وجود دارد. نتيجه‌گيري: خصوصيات فردي بيماران بر پذيرش دارويي آن‌ها صرف نظر از نوع و شدت بيماري تأثير مي‌گذارد؛ بنابراين بايد به بيمار به عنوان تصميم‌گيرنده فعال در همكاري با درمان توجه كرد. آموزش و توصيه‌هاي مفيد كادر درماني براي ارتقاي آگاهي بيمار و خانواده وي درباره داروها و اثربخشي آن‌ها و نيز وضعيت ناشي از بيماري ضروري است.

Background Medication non-adherence is common among patients with mental disorders. It can lead to worsening symptoms, recurrence, re-hospitalization, decreased performance, and increased risk of death. Objective This study aimed to evaluate the medication adherence from the viewpoints of family and patients with mental disorders. Methods In this descriptive-analytical study, 102 patients with mental disorders admitted to psychiatric wards of 22 Bahman Hospital in Qazvin province and 102 of their family members were selected using by a convenience sampling method in 2017. In order to collect data, a demographic form and Morisky Medication Adherence Scale (MMAS) were completed by the patients and one of their family members. Data were analyzed in SPSS V. 24 software. Findings The mean MMAS score of patients was 5.8±1.52 and for their families, it was 5.9±1.46 (in a range of 2-8). Using the Spearman correlation coefficient, results showed a significant and positive correlation between the MMAS scores of patients and their families. Conclusion Demographic characteristics of patients affect their medication adherence regardless of the type and severity of their disease. Therefore, the role of the patient as an active decision-maker in treatment should be considered. Training and useful advices from medical staff are essential to raise the awareness of the patients and their families about medications and their effectiveness as well as the condition caused by the disease.