سنجش كمى قابليت برنامه ريزى محور هاى پياده در بافت مركزى همدان (نمونه موردى: خيابان هاى اكباتان، شهدا، تختى و بوعلى)

Feasibility Study of Pedestrians Path in Central Core of Hamedan (Case study: Ekbatan, Bu-Ali, Takhti, Shohada Streets)

پديده خودروگرايي يا شهرهاي وابسته به خودرو، چالشي است كه امروزه در جوامع شهري نمود بيشتري پيدا كرده است. بهبود استانداردهاي زندگي و تمايل به رفاه فردي، زمينه ساز پديده خودرو گرايي است. اين امر در كنار فقدان زيرساخت هاي لازم حمل و نقل و گزينه هاي حمل و نقل عمومي در كشورهاي در حال توسعه، بيش از پيش رو به وخامت گذاشته و هزينه هاي بسياري را از جمله، اتلاف منابع طبيعي، مخاطرات زيست محيطي و مشكلات سلامت شهروندان را در پي داشته است. در كشورهاي در حال توسعه مانند ايران كه شهري شدن پيش از صنعتي شدن رخ داده است، پس از ورود اتومبيل، از همان ابتدا مسئله اولويت دادن سواره ها وجود داشته است. تجربيات پياده راه سازي به ويژه در بافت هاي مركزي شهرها نه تنها سيماي كالبدي مراكز شهري را عوض كرده، بلكه تغييرات نويني را در ارتقاي كيفيت زندگي شهري و رفتار اجتماعي مردم به وجود آورده است. در اين راستا پژوهش حاضر با روش توصيفي - تحليلي، از طريق مطالعه و تحليل تجربيات داخلي و خارجي و همچنين با استناد به مطالعات و بررسي هاي ميداني، با هدف سنجش قابليت جهت تبديل به پياده راه، به عنوان بستر كالبدي حيات مدني، تعاملات اجتماعي و ساماندهي بافت مركزي شهر همدان به رشته تحرير درآمده است. بر اين اساس با استفاده از منابع اسنادي و تجربيات عملي، معيارها و شاخص هاي ارزيابي جهت تحليل استخراج شده و پس از معرفي و شناخت محدوده و تحليل آن با استفاده از روش فرآيند تحليل شبكه اي به سنجش وضع موجود محورهاي مورد مطالعه پرداخته شده است. نتايج پژوهش حاكي از آنست كه محور بوعلي و اكباتان واجد بالاترين اولويت جهت تبديل به پياده راه مي باشند .در نهايت در همين راستا اهداف ، راهبرد ها و سياست ها استخراج و ارائه شده است.

Nowadays, Automobile dependency is defined as high levels of per capita automobile travel, automobile oriented land use patterns, and reduced transport alternatives. Automobile dependency increases many costs: higher vehicle expenses, reduced travel choices, increased road and parking facility costs, congestion, accident damages, and a variety of environmental impacts. The total fixed and variable cost of cars per kilometer is also significantly related to the degree of automobile dependence in Iranian cities, though not as strongly as land use and activity. The data suggest that the most auto-dependent cities are less wealthy than some other more transit-oriented cities. In under-developing countries, like Iran which urbanization occurred prior to industrialization, from the very beginning of vehicles arrival, there has been the problem of giving priority to motorways. Experiences on constructing sidewalks, especially in downtown districts, have changed not only the appearance of cities but also resulted in new trends toward improving the quality of urban living and people' social behavior. The overall aim of this paper therefore is to make changes in sidewalks as a base for civilized living, social interactions and prospering the texture of central core in hamedan. This study, which was partially funded was done by using a descriptive-analytical method, studying and analyzing internal and external experiences, as well as, by virtue of case studies with the aim of assessing the capability of sidewalk planning in central core of Hamedan. After introduction and recognition of the scope, Analytical Network Process method (ANP) was used to assess the condition of the studied sidewalks. Upon conducting the studies, it became evident that Booali and Ekbatan streets had the most score of priority to be changed into sidewalks. Finally, objectives, strategies and policies were extracted and presented.