‏ بررسي معناي قيام امارات و اصول به جاي قطع با رويكردي به نظر امام خميني (ره)

در موضوع جانشيني امارات و اصول به جاي انواع قطع، دو بحث مطرح است، اول اينكه اين دو، جانشين چه نوع قطعي مي شوند؟ و دوم اينكه، آيا اساساً استفاده عقلاء از امارات و اصول به جاي قطع، به منزله جانشيني آنها به جاي قطع است؟ در رابطه با بحث اول، نظرات متفاوتي از جانب اصوليان ارائه شده و هر كدام، دلايل و طرفداران خود را دارد كه از ميان ايشان، ديدگاه امام خميني بر اين است كه امارات و اصول، فقط جانشين قطع موضوعي طريقي ناقص مي شود نه موضوعي طريقي تام يا موضوعي وصفي ناقص يا تام، يا قطع طريقي محض. در مورد مسأله دوم نيز ديدگاه مشهور اصول دانان آن است كه امارات و اصول از باب جانشيني به جاي قطع، مورد استفاده قرار گرفته و عقلاء، در موارد فقدان قطع، به طور قانونمند، امارات(ظنون) و اصول را به جاي قطع به كار مي برند. در مقابل، امام خميني بر اين اعتقادند كه موضوع جانشيني امارات به جاي قطع اساساً مطلب صحيحي نبوده و عقلاء در موارد وجود قطع، بدان عمل نموده و در موارد نبود قطع و وجود امارات عقلايي، بدون داشتن دغدغه مسأله جانشيني و تنزيل، به امارات عمل مي كنند. چراكه از نگاه ايشان، حجيت امارات عقلائي، وابسته به اعتبار و حجيت قطع و از باب متمم كشف نيست بلكه از حجيت استقلالي، برخوردار مي باشد و از اين رو، در موارد فقدان قطع، براي عمل برطبق اماره، نبايد به دنبال جعل شرعي به عنوان متمم كشف، بود. پژوهش حاضر، با تكيه بر روش توصيفي-تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانه اي، به طرح و بررسي نظرات مختلف موجود در اين مسأله و تحليل مباني هر يك پرداخته و بر صحت نظريه امام خميني تأكيد نموده است.