تاثير محلول پاشي عناصر غذايي آهن و روي بر تركيبات فرار گياه دارويي بادرنجبويه(Melissa officinalis L.)

Effect of spraying iron and zinc sulfate fertilizer on lemon balm (Melisa officinalis L.) medicinal plants essential oil component

اين تحقيق جهت شناسايي و اندازه‌گيري ميزان تركيبات تشكيل‌دهنده اسانس و بررسي تاثير سطوح مختلف عناصر غذايي آهن و روي بر ميزان اسانس و درصد تركيبات اسانس گياه بادرنجبويه در شرايط آب و هوايي خرم آباد مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش يه صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. در اي مطالعه فاكتور Aكود سولفات آهن (در سه سطح، 2 در هزار، 5 در هزار و شاهد (بدون كود)، و فاكتور B كود سولفات (در سه سطح، 2 در هزار، 5 در هزار و شاهد (بدون كود) بودند. نتايج اين تحقيق نشان داد كه 28 تركيب در روغن اسانس بادرنجبويه وجود دارد. اين تركيبات شامل ژرانيال (65/66)، ترانس كاريوفيلن (41/8)، كاريوفيلن اكسيد (99/4)، وربنول (17/2)، سيترونلول (6/1)، آلفا مورولول (52/1)، ژرماكرين د (38/1) و آلفا كادينول (33/1) با 05/88 درصدكه تركيبات اصلي اسانس اين گياه را نشان مي دهد. با توجه به نتايج به دست آمده از اين تحقيق، تركيب ژرانيال 65/66 درصد از كل تركيبات اسانس را به خود اختصاص داد كه بطور قابل ملاحظه‌اي نسبت به ساير تركيبات بيشتر مي‌باشد ولي تركيب سيترونلول فقط 6/1 درصد از مواد فرار پيكره رويشي گياه دارويي بادرنجبويه را تشكيل داد. همچنين نتايج نشان داد اثر تيمار محلولپاشي سولفات آهن بر صفات درصد اسانس و درصد كاريوفيلن اكسيد معنيدار شد و اثر تيمار محلولپاشي سولفات روي فقط بر درصد كاريوفيلن اكسيد معنيدار شد. ميزان اسانس بين 22/0 تا 61/0درصد در فاكتورهاي مﻒ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮد و ﻣﺤﻠﻮل ﭘﺎﺷﻲ ﺳﻮﻟﻔﺎت روي و ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻫﻦ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ اﺳﺎﻧﺲ ﺑﺎدرﻧﺠﺒﻮﻳﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﻴﻤﺎر ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ اﺳﺎﻧﺲ، ﺳﻮﻟﻔﺎت روي 5 در ﻫﺰار ﺑﻮد. درﺻﺪ ﻛﺎرﻳﻮﻓﻴﻠﻦ اﻛﺴﻴﻦ در اﺳﺎﻧﺲ ﺑﺎدرﻧﺠﺒﻮﻳﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﻠﻮل ﭘﺎﺷﻲ ﺳﻮﻟﻔﺎت روي و ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻫﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ. در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ در اﺳﺎﻧﺲ ﮔﻴﺎه ﺑﺎدرﻧﺠﺒﻮﻳﻪ 28 ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﭘﺎﺷﻲ ﺳﻮﻟﻔﺎت روي و ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻫﻦ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺑﺎ اﺛﺮ ﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ درﺻﺪ ﮔﻴﺎه اﺳﺎﻧﺲ ﺑﺎدرﻧﺠﺒﻮﻳﻪ ﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺘﺨﺮاج اﺳﺎﻧﺲ و ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻣﻔﻴﺪ ﻣﻮﺟﻮد در آن ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻛﺎرﻳﻮﻓﻴﻠﻦ اﻛﺴﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻣﺤﻠﻮل ﭘﺎﺷﻲ ﺳﻮﻟﻔﺎت روي و ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻫﻦ ﺑﻬﺮه ﺑﺮد.

In this research order to study the effect of spraying iron and zinc sulfate fertilizer on lemon balm (Melisa officinalis L.) essential oil component at Khoramabad city climate. A factorial experiment was conducted based on a complete randomized design with three replications. Two factors including iron sulfate fertilizer at control, 2 and 5 ppm and zinc sulfate fertilizer at control, 2 and 5 ppm. Essential oils isolated by hydro-distillation with Clevenger apparatus. The essence fraction identified and measurement by GC/MS. The result obtained from this study led to identification 28 fractions on lemon balm volatile oil. In the essential oil of lemon balm jeraniol (66.65%), Trans caryophilen (8.41%), caryophylen oxide (4.99%), verbenol (2.17%), citronellol (1.615), alpha morelol (1.525), germacrin D (1.38%) and alpha cadinol (1.68%) were the major components. Results show under fertilizer treatment no significant observed (P ≤ 0.01) at herbal dry yield. But the amount of essence differences between fertilizer treatmentsandsignificant at (P ≤ 0.01) observed.To increasing the essence amount, 5 ppm zinc sulfate treatment was best treatment. I