تاثير شرايط متفاوت رويشگاهي بر تغييرات اسيدهاي آمينه و املاح معدني در گياه رمس Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss.

The Impact of Different Habitat Conditions on the Variability of Amino acids and minerals in Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss.

شوري خاك از عوامل اصلي تأثيرگذار بر رشد و نمو گياهان است. گياه رمس Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss. به‌عنوان يك گونه شورپسند، سطح وسيعي از اراضي بياباني را به خود اختصاص داده و تاثير قابل توجه در كنترل فرسايش بادي دارد. در پژوهش حاضر تغييرات اسيدهاي آمينه و موادمعدني گياه رمس و ارتباط آنها در دو منطقه از شهرستان بافق با شرايط متفاوت خاكي (خاك شور-سديمي پلايا و غير شور تپه‌هاي ماسه‌اي) در سال 1395 بررسي شد. نمونه برداري با طرح كاملا تصادفي و با 3 تكرار انجام شد. نتايج نشان داد در هر دو رويشگاه اسيد آمينه سرين بيشترين سهم را در شكل‌گيري محتوي كل اسيدآمينه گياه به عهده داشت. محتوي كل اسيدآمينه در دو منطقه اختلاف معني‌داري در سطح يك درصد (01/0p<) داشت به‌طوري‌كه در رويشگاه ماسه اي با 75/431 پي‌پي‌ام بيش از رويشگاه پلايا با 38/268 پي‌پي‌ام بود. اسيدآمينه آسپارژيك، گلوتاميك، سرين، گليسين، آلانين، تيروزين، والين، متيونين در رويشگاه ماسه‌اي بيش از رويشگاه پلايا بود. در حالي كه اسيدآمينه گلوتامين و ترئونين در رويشگاه پلايا مقدار بيشتري داشت. نتايج بررسي مواد معدني نشان داد بيشترين ميزان فسفر، سديم، كلر، آهن، منگنز، روي و مس در رويشگاه پلايا و بيشترين ميزان نيتروژن در رويشگاه ماسه‌اي بود. با توجه به تجمع يون‌هايي از قبيل سديم در بافت گياه در پلايا، مي‌توان مهمترين پاسخ فيزيولوژيكي گياه رمس جهت تنظيم پتانسيل اسمزي را رقيق شدن شيره واكوئلي گياه با تعديل غلظت يون‌ها در اندام گياه دانست و نقش اسموليت‌هايي نظير اسيدهاي آمينه را در درجات بعدي در نظر گرفت.

Soil salinity is one of the most important factors affecting plant growth. Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss., as a salt tolerant specie grows in a wide range of desert lands and has a significant impact on wind erosion control. The present study investigated the effects of different soil conditions (soil saline and non-saline-sodic playa -sand), on amino acids and minerals of H. salicornicum. Sampling was done Completely randomized design with three replications. The results showed that in both habitats, serine has the highest contribution to the formation of the content of total amino acids of the H. salicornicum .The content of total amino acid in the two regions was significantly different at 1% level (p <0.01), the highest amounts of total amino acid (414.75 ppM) measured in sandy habitat and lowest amount (268.38 ppM) measured playa habitat. Sparic acid, glutamate, serine, glycine, alanine, tyrosine, valine, methionine in the sandy habitat was more than Playa. While glutamine and threonine in Playa had a higher content. Mineral analysis showed that the highest amount of phosphorus, sodium, chlorine, iron, manganese, zinc and copper in playa and most of nitrogen were in sandy area. Accumulation of ions such as sodium in plant tissues in playa is the most important physiological response of H. salicornicum to the regulation of osmotic potential. The role of osmolites such as Amine acids are considered at a later stage.