اسلام، صلح و كثرت گرايي مذهبي: تحليلي از آثار اصغر علي انجينير

Islam, Peace and Religious Pluralism: An Analysis of the Works of Asghar Ali Engineer

در زماني كه دين در شكل دادن و تعريف روابط بين جامعه و بين دولت در سراسر جهان قدرت ويژه­ اي را به عهده گرفته است، نياز به تكامل درك و فهم دين براي مقابله خلاقانه با واقعيت كثرت گرايي ديني به عنوان يك ضرورت مهم مطرح شده است. اين مسئله براي مؤمنين نگران و درگير اجتماعي در تمام اديان وجود دارد. اين مقاله به اين موضوع مي ­پردازد كه برخلاف تصورات كليشه ­اي گسترده اسلام را مي ­توان به عنوان مروج گفت و گو ميان اديان و روابط بين پيروان مذاهب مختلف معرفي كرد. اين بحث درمورد كار يك محقق برجسته، فعال و مسلمان هندي، اصغر علي انجينير است، و بررسي مي­كنيم كه چگونه او با منابع اصلي اسلام به منظور توسعه كلام اسلامي در حوزه كثرت گرايي و عدالت اجتماعي سر و كار دارد. با توجه به اينكه امروزه در بسياري از نقاط جهان درگيري­ ها بين مسلمانان و افراد ديگر اديان است­، رويكرد خلاقانه او نسبت به قرآن يك روش جايگزين براي تصور اسلام و احكام اسلامي براي روابط بين مسلمانان و ديگران ارائه مي­ دهد. اين رويكرد به اسلام، اسلام را به جاي ابزاري براي جنگ و خونريزي به عنوان ابزاري براي صلح معرفي كرد كه مي ­تواند راه­گشا و الهام بخش براي كار در جهت حل مسالمت آميز بسياري از درگيري­ ها كه در آن مسلمانان درگير هستند فراهم كند.

At a time when religion has assumed a particular potency in shaping and defining inter-community and inter-state relations the world over, the need for evolving alternate understandings of religion to creatively deal with the fact of religious pluralism has emerged as a pressing necessity. This is an issue for concerned and socially engaged believers in all religious traditions. This paper deals with how, contrary to widely-head stereotypical notions, Islam can be interpreted to promote inter-faith dialogue and amity between followers of different faiths. This discussion centers on the work of a noted Indian Muslim scholar-activist, Asghar ‘Ali Engineer, seeing how he deals with the primary sources of Islam in order to develop an Islamic theology of pluralism and social justice. Given the fact that in many parts of the world today conflicts involve Muslims and people of other faiths, Engineer’s creative approach to the Qur’an offers us an alternate way of imagining Islam and Islamic rules for relations between Muslims and others.