اثرات درماني عصاره آبي- الكلي برگ اسفناج آبي در مقابل سميت ناشي از مصرف بوسولفان بر پارامترهاي باروري در موش صحرايي نر؛ يك مطالعه كارآزمايي باليني تصادفي شاهددار

Therapeutic effects of hydro-alcoholic extract of water spinach leaf against toxicity following Busulfan administration on fertility parameters in male rats; A randomized controlled clinical trial study

داروي بوسولفان جهت معالجه سرطان، به‌علت خواص اكسيداسيوني و توليد راديكال­هاي آزاد سبب اختلال در پارامترهاي باروري مردانه مي­شود و برگ گياه اسفناج آبي داراي خواص آنتي‌اكسيداني است. مطالعه حاضر با هدف ارزيابي اثر برگ اسفناج آبي بر بهبود آسيب‌هاي دستگاه تناسلي نر ناشي از بوسولفان انجام شد. روش­كار: اين مطالعه كارآزمايي باليني تصادفي شاهددار در سال 1398 بر روي 48 موش صحرايي نر نژاد ويستار انجام شد. نمونه‌ها در 8 گروه شامل: نرمال سالين، بوسولفان، عصاره برگ اسفناج آبي با دوزهاي 250، 500 و 1000 ميلي‌گرم/كيلوگرم و عصاره + بوسولفان قرار گرفتند. تيمار روزانه و طي 2 ماه به‌صورت داخل صفاقي انجام شد. پارامترهاي اسپرم با استفاده از تكنيك­هاي رنگ‌سنجي و توسط ميكروسكوپ نوري، سطح مالون دي‌آلدهيد بيضه توسط اسپكتروفتومتري، ظرفيت آنتي‌اكسيدان تام و تستوسترون با روش الايزا و ارتفاع لايه سميني فروس از طريق ميكروسكوپ نوري و نرم‌افزار موتيك اندازه‌گيري شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 20) و آزمون‌ تكميلي توكي انجام شد. ميزان p كمتر از 0/05 معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته­ ها: مقادير پارامترهاي اسپرم، هورمون تستوسترون و ظرفيت آنتي‌اكسيدان تام در گروه كنترل منفي نسبت به كنترل مثبت به‌طور معني‌داري كاهش يافت (0/01>p). تيمار توسط عصاره و عصاره+ بوسولفان در تمامي دوزها، به‌طور معني­داري موجب افزايش تمامي پارامترهاي ذكر شده نسبت به گروه كنترل منفي شد (0/01>p). در پارامترهاي بررسي شده در گروه­ عصاره به‌تنهايي، تغيير معني‌داري نسبت به گروه كنترل مثبت مشاهده نشد (0/05

Busulfan drug for cancer treatment, due to the oxidation properties and free radicals production, causes disturbance on male fertility parameters, and leaves water spinach plant have antioxidant features. The current study was aimed to evaluate the effect of water spinach leaf on recovery of male genital injuries caused by Busulfan. Methods: This randomized controlled clinical trial was performed on 48 male rats of Wistar race in 2019. The specimens were divided into 8 groups including; normal saline, Busulfan, water spinach leaf extract with doses of 250, 500, and 1000 mg/kg, extract + Busulfan. Daily treatment for 2 months was administered intraperitoneally. Sperm parameters by colorimetric techniques and light microscopy, level of testis malondialdehyde by spectrophotometry, total antioxidant capacity and testosterone by ELISA method, and height of germinal layer through optical microscopy and Motic software were evaluated. Data analysis was applied by SPSS software (version 20) and Tukey post-hoc test. P< 0.05 were considered statistically significant. Results:The values of sperm parameters, testosterone hormone, and total antioxidant capacity were significantly decreased in negative control group than positive control (P < 0.01). Treatment by extract and extract + Busulfan in all doses significantly increased whole mentioned parameters compared to the negative control group (P < 0.01). In evaluated parameters in extract group alone, no significant changes were observed compared to the positive control group (P > 0.05). Conclusion: Leaf extract of water spinach plant increases the sperm quality and improves the Busulfan-induced adverse effects on male reproductive parameters.