پديد آورندگان :
صابري نيا، سارا داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ واﺣﺪ ﺧﻤﯿﻨﯽ ﺷﻬﺮ - ﮔﺮوه ﻣﺸﺎوره، اﺻﻔﻬﺎن، اﯾﺮان , نيك نژادي, فرزانه داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ واﺣﺪ ﺧﻤﯿﻨﯽ ﺷﻬﺮ - ﮔﺮوه روانشناسي ، اﺻﻔﻬﺎن، اﯾﺮان
كليدواژه :
تحليل رفتار متقابل , كنترل خشم , اضطراب , مادران اختلال نافرماني مقابله اي
چكيده فارسي :
كودكان مبتلا به نافرماني مقابله اي عموما ناسازگار هستند و بيشتر از همسالان خود رفتارهاي لجبازانه و سركشانه دارند. هدف اين پژوهش تعيين اثربخشي آموزش تحليل رفتار متقابل بر كنترل خشم و اضطراب مادران داراي فرزند نافرماني مقابله اي شهر اصفهان بود.
روش و مواد
طرح پژوهش نيمه تجربي از نوع پيش آزمون – پس آزمون با دو گروه آزمايشي و گواه بوده است. جامعه آماري اين پژوهش كليه مادران داراي فرزند نافرماني مقابله اي در شهر اصفهان در سال 1396 بود. روش نمونه گيري به صورت خوشه اي چند مرحله اي بوده است. 60 نفر از مادران داراي فرزند نافرماني مقابله اي انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه 30 نفره آزمايش و گواه قرار گرفتند. سپس مادران گروه آزمايش تحت هشت جلسه 90 دقيقه اي هر هفته يك جلسه آموزش گروهي تحليل رفتار متقابل قرار گرفتند ولي گروه گواه هيچ مداخله اي دريافت نكردند. ابزار پژوهش، پرسشنامه خشم و اضطراب Beck بود و داده ها با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس تك متغيره و نرم افزار SPSS-22 تحليل شد.
يافته ها
يافته ها نشان داد كه ميانگين (انحراف معيار) خشم حالت گروه آزمايش در پيش آزمون (1/7) 1/36 بود كه در پس آزمون به (7/1) 9/27 كاهش يافت (01/0>P) اما ميانگين (انحراف معيار) گروه گواه در پيش آزمون، (3/6) 8/35 بود كه در پس آزمون به (1/6) 6/35 رسيد كه اين تفاوت از نظر آماري معنادار نبود. ميانگين (انحراف معيار) خشم صفت گروه آزمايش در پيش آزمون (5/4) 5/25 بود كه در پس آزمون به (9/3) 1/18 كاهش يافت (01/0>P) اما ميانگين (انحراف معيار) گروه گواه در پيش آزمون، (1/5) 8/26 بود كه در پس آزمون به (1/4) 2/25 رسيد كه اين تفاوت از نظر آماري معنادار نبود. ميانگين (انحراف معيار) فقدان كنترل خشم گروه آزمايش در پيش آزمون (3/8) 1/87 بود كه در پس آزمون به (3/6) 6/69 كاهش يافت (01/0>P) اما ميانگين (انحراف معيار) گروه گواه در پيش آزمون، (5/8) 5/87 بود كه در پس آزمون به (6/8) 9/87 رسيد كه اين تفاوت از نظر آماري معنادار نبود. ميانگين (انحراف معيار) اضطراب گروه آزمايش در پيش آزمون (6/4) 4/52 بود كه در پس آزمون به (7/4) 5/34 كاهش يافت (01/0>P) اما ميانگين (انحراف معيار) گروه گواه در پيش آزمون، (5/6) 4/51 بود كه در پس آزمون به (6/6) 9/51 رسيد كه اين تفاوت از نظر آماري معنادار نبود.
چكيده لاتين :
This study was of quasi-experimental design with pre-test, post-test, and two experimental and control groups. The statistical population of this study included all mothers of children with oppositional defiant disorder in Isfahan in 2017. The sampling method was multi-stage cluster sampling, among whom 60 mothers were randomly selected and divided into two groups of 30. Subsequently, the experimental group underwent eight weekly 90-minute group training sessions on interpersonal analysis, but the control group did not receive any interventions. Beck anger and anxiety inventory was used for data collection. The data wereanalyzed using single-variable covariance analysis and SPSS software version 22.
Results
The mean (SD) anger score in the experimental group was 36.1 (1.7), which decreased to 27.9 (1.7) in the post-test (P<0.01), but the mean (SD) of the control group was 35.8 (6.3) in the pre-test, which reached 35.6 (0.6) in post-test, which was not statistically significant. The mean (SD) anger score in the experimental group was 25.5 (4.5) in the pre-test, which decreased to 18.1 (3.9) in the post-test (P<0.01), but the mean (SD) score of the experimental group in the pre-test was 26.8 (5.1), which was 25.2 (4.1) in the post-test, which was not statistically significant. The mean (SD) score of lack of anger control in the experimental group was 87.1 (8.3) in pre-test,which decreased to 69.6 (6.3) in post-test (P<0.01), but the mean (SD) score of the group in the pre-test was 87.5 (8.5), which was 87.9 (8.6) in post-test, which was not statistically significant. The mean (SD) anxoety score of the experimental group in the pre-test was 52.4 (4.6), which decreased to 34.5 (4.7) in the post-test (P<0.01), but the mean (SD) of the control group in the pre-test was 51.4 (6.5) which was 51.9 (6.6) in the post-test, which was not statistically significant.
Conclusion
The study showed that group interactive behavior analysis training led to reduction of anger, state of anger, lack of anger control and also anxiety reduction among mothers with non-oppressive children in Isfahan.
