اثربخشي شياف ديكلوفناك سديم بر درد و كاهش دوز فنتانيل در بيماران تحت كولونوسكوپي: يك كارآزمايي باليني تصادفي شده

Effectiveness of Diclofenac Sodium Suppository in Reduction of Pain and Dosage of Fentanyl in Patients Undergoing Colonoscopy: A Randomized Clinical Trial

سابقه و هدف: تجويز اوپيوئيدها براي بي دردي باعث براديكاردي و تضعيف تنفس مي‌شود. هدف اين مطالعه، بررسي اثربخشي شياف ديكلوفناك سديم بر درد و كاهش دوز فنتانيل تزريقي در بيماران تحت كولونوسكوپي است. مواد و روش‌ها: در اين كارآزمايي باليني 500 بيمار كانديد كولونوسكوپي انتخابي بصورت تصادفي به دو گروه ديكلوفناك و دارونما تقسيم شدند. نيم ساعت پيش از انجام كولونوسكوپي براي بيماران شياف (ديكلوفناك يا گليسيرين (دارونما) گذاشته شد. 5 دقيقه قبل از كولونوسكوپي، 50 ميكروگرم فنتانيل وريدي تجويز شد و سپس در صورت وجود درد، 50 ميكروگرم فنتانيل بعنوان دوز نجاتبخش در طي كولونوسكوپي تجويز شد. اطلاعات دموگرافيك و باليني پايه بيماران و متغيرهاي زمان رسيدن به سكوم، رضايت بيمار و كولونوسكوپيست، ميزان درد براساسVisual Analogue Scale (VAS) و دوز نجاتبخش فنتانيل و فراواني كاهش فشارخون و آپنه در دو گروه مورد مقايسه قرار گرفت. يافته‌ها: دو گروه از نظر سن، جنسيت و وضعيت باليني پايه مشابه بودند (0/05>P). زمان رسيدن به سكوم در گروه ديكلوفناك (3/8±10/59) دقيقه كوتاه تر از گروه دارونما (2/5±12/41) دقيقه بود (0/035=P). ميانگين درد در گروه ديكلوفناك (54/2±3/2) كم‌تر از گروه دارونما (8/2±5/10) بود (0/0001>P). فراواني تزريق دوز اضافه فنتانيل در گروه ديكلوفناك 6 درصد كم‌تر از گروه دارونما (24/8 درصد) بود (0/0001>P). فراواني كاهش فشارخون و آپنه در گروه ديكلوفناك كم‌تر از دارو نما بود (0/05>P). استنتاج: با توجه به اثر بخشي شياف ديكلوفناك در كاهش شدت درد و دوز فنتانيل و عوارض جانبي، استفاده از اين دارو در پروتكل بي‌دردي در كولونوسكوپي پيشنهاد مي‌شود.

Background and purpose: Opioid analgesics cause bradycardia and respiratory depression. The aim of this study was to investigate the efficacy of diclofenac suppository on pain and dose reduction of injectable fentanyl in patients undergoing colonoscopy. Materials and methods: In a clinical trial, 500 patients undergoing colonoscopy were randomly divided into two groups to receive either diclofenac or glycerin (placebo) administered 30 min before colonoscopy. Five minutes before colonoscopy, fentanyl (50 μg/iv) was administered, and then, if pain persisted during colonoscopy, fentanyl 50 μg was administered as a rescue. Baseline demographic and clinical data and other information, including cecal arrival time, patients’ and gastroenterologist’s satisfaction, pain intensity based on visual analogue scale (VAS), rescue dose of fentanyl, frequency of hypotension and apnea were compared between the two groups. Results: The groups were similar in age, sex, and baseline clinical parameters (P> 0.05). Cecal arrival time was shorter in the group that received diclofenac (10.59±3.8 min) than the placebo group (12.41±2.5 min) (P= 0.035). Mean pain score was found to be lower in diclofenac group (3.2±54.2) than the placebo group (5.10±2.8) (P <0.0001). Frequency of fentanyl administration in diclofenac group (6%) was lower than that in placebo group (24.8%) (P <0.0001). Frequency of hypotension and apnea events were observed to be lower in the group that received diclofenac (P< 0.05). Conclusion: In this study, diclofenac suppository had positive effects on reducing the pain intensity, the dose of fentanyl, and side effects, therefore, it is recommended in colonoscopy analgesia protocols.