تحليل مفهوم سرسختي مرتبط با سلامت در سالمندان مبتلا به بيماري هاي مزمن متعدد: يك مدل هيبريد

Concept Analysis of Health-related Hardiness in Older People with Multiple Diseases Using a Hybrid Model

سابقه و هدف: بيماران داراي روحيه سرسختي، ديسترس‌هاي روانشناختي ناشي از مشكلات همراه با چند بيماري را بهتر مديريت مي‌كنند. مطالعه حاضربا هدف شفاف‌سازي مفهوم سرسختي مرتبط با سلامت در سالمندان مبتلا به بيماري‌هاي مزمن متعدد انجام شد. مواد و روش‌ها: براي تحليل مفهوم، از روش هيبريد استفاده شد. اين مدل شامل سه مرحله نظري، كار در عرصه و تحليل نهايي مي‌باشد. پس از مرور بر متون، 9 سالمند مبتلا به بيماري‌هاي مزمن متعدد با روش نمونه‌گيري هدفمند از بيمارستان‌هاي امام سجاد (ع) رامسر و شهيد رجائي تنكابن انتخاب و مصاحبه شدند. مطالعه در فواصل پاييز تا زمستان 1398 (2020-2019) انجام شد. درمرحله سوم، اطلاعات حاصل از مرحله نظري و عرصه، تركيب و مفهوم سرسختي مرتبط با سلامت شفاف شد. يافته‌ها: سرسختي مرتبط با سلامت در سالمند مبتلا به بيماري هاي متعدد يعني: سالمند با ويژگي‌هاي شخصيتي مانند روحيه سرسختي، صبر و تحمل و داشتن توانايي‌هاي شناختي، به مقابله هدفمند با استرسورهاي مرتبط با سلامت پرداخته و با مديريت همزمان چند بيماري، به برايندهاي مورد انتظار (كنترل موفقيت آميز بيماري، كاهش بار بيماري و سازگاري) دست يابد. در حالي‌كه حمايت خانواده و جامعه، جهت دستيابي به هدف كمك كننده هستند، فشارهاي جسمي و رواني مانع از رسيدن به اهداف جهت همزيستي با بيماري‌ها مي‌شود. استنتاج: مدل سرسختي مرتبط با سلامت مي‌تواند پس از تست در مطالعات آتي، جهت اجراي پروتكل‌هاي ارتقاي سرسختي مرتبط به سلامت در سالمندان مبتلا به بيماري‌هاي متعدد در بالين و ساخت ابزارها مورد استفاده قرار گيرد.

Background and purpose: Patients with hardiness personality could better control the psychological distress induced by multiple diseases. The present study aimed to clarify the concept of health related hardiness in older individuals with multiple diseases. Materials and methods: A hybrid method was used to analyze the concept of health related hardiness. This model consists of theoretical review, field work, and final analysis. After first phase, nine older people with multiple diseases were selected via purposive sampling from Ramsar Imam Sajjad Hospital and Tonekabon Shahid Rajaee Hospital and interviewed in autumn-winter 2019-2020. In third phase, information from the theoretical phase was combined with the fieldwork phase, and the concept of health related hardiness was clarified. Results: Health-related hardiness in older individuals with multiple diseases means that they could achieve the expected health-related outcomes (successful control of the disease, reduced disease burden, and adaptation to disease) by purposeful management of health-related stressors, simultaneous management of several diseases, and personality traits such as stubbornness, patience, tolerance, and having cognitive abilities. Meanwhile, family and social supports, as facilitators, are of great benefit in reducing physical and psychological pressures induced by diseases burden. Conclusion: The health-related hardiness model could be applied in further studies and used to implement promotion protocols in older people with multiple diseases and development of health-related hardiness scales.