واكاوي ماهيت دين از منظر حقوق اسلامي و حقوق اروپايي

تعيين ماهيت دين به عنوان يكي از مباني حقوق تعهدات نقشي عمده در جهتگيري سيستم هاي حقوقي در امكان انجام معامله بر روي تعهدات مالي دارد. در رابطه با ماهيت تعهد در حقوق اروپايي دو نظريه ابراز شده است. نظريه شخصي كه بازمانده حقوق رومي است و تعهد را امري وابسته به شخص مديون در نظر ميگيرد و نظريه مادي كه برخاسته از حقوق ژرمني است و براي تعهد وجودي مستقل از اشخاص قائل است. ديدگاه اول در ميان حقوقدانان فرانسوي و ديدگاه دوم در ميان حقوقدانان آلماني مقبوليت يافته اند. البته نظريه دوم از جهت كارايي آن در اقتصاد معاصر و نتايج مطلوبي كه در تسهيل معاملات دارد، برتر از نظريه اول است. در حقوق اسلامي تاكنون تحقيق مستدلي در خصوص ماهيت دين صورت نگرفته است. با كنكاشي كه در احكام فقهي موجود در خصوص اعمال مادي يا حقوقي كه بر روي دين انجام شد، به نظر مي رسد در حقوق اسلامي همانند حقوق ژرمني نظريه مادي پذيرفته شده است.