پيشگويي رفتارهاي پيشگيري از ابتلا به رتينوپاتي در بيماران ديابتي نوع 2: كاربردي از تئوري رفتار برنامه ريزي شده

Prediction of Preventive Behaviors of Retinopathy in Type 2 Diabetic Patients: An Application of the Theory of Planned Behavior

مراقبت از چشم مهم ترين ركن پيشگيري از رتينوپاتي مي باشد و لذا پژوهش حاضر با هدف بررسي رفتارهاي پيشگيري از ابتلا به رتينوپاتي در بيماران ديابتي نوع 2 بر اساس تيوري رفتار برنامه ريزي شده انجام پذيرفته است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصيفي تحليلي و به منظور نيازسنجي بر روي 94 نفر از بيماران ديابتي نوع 2 مراجعه كننده به درمانگاه ديابت شهر اراك كه به روش تصادفي انتخاب شدند انجام پذيرفت. ابزار گردآوري داده ها، پرسش نامه روا و پايا بر اساس تيوري رفتار برنامه ريزي شده و نتايج آزمايش هاي قند خون ناشتا (FBS) و هموگلوبين گليكوزيله (HbA1c) بوده است. يافته ها: ميانگين سني بيماران 7/55± 58/35 سال و ميانگين مدت زمان تشخيص ديابت 4/15±8/1 سال بود. ميانگين و انحراف معيار FBS و HbA1c بيماران به ترتيب 34/72±161/1 و 1/435±7/38 بوده است. همبستگي عملكرد با كنترل رفتاري درك شده (0/38=r، 0/001=P) و با ميزان HbA1c بيماران (0/41=r، 0/001=p) ارتباط معني دار مشاهده شد اما با ميزان FBS بيماران ارتباط معني داري مشاهده نشد. بر اساس رگرسيون خطي سازه هاي نگرش، قصد رفتاري و كنترل رفتاري درك شده 28 درصد واريانس رفتار را تبيين نمودند. نتيجه گيري: با بررسي عوامل تاثيرگذار بر رفتار بيماران ديابتي در خصوص پيشگيري از ابتلاي آنان به رتينوپاتي، مي توان با اجراي مداخلات توانمندسازي مبتني بر رفتارهاي خودمديريتي از ابتلا به اين عارضه در بيماران ديابتي پيشگيري نمود.

Primary eye care is the most important element in the prevention of retinopathy. The present study aimed to assess the prevention of retinopathy in type 2 diabetic patients, based on the theory of planned behavior. Materials and Methods: This descriptive analytical study of need assessment was carried out on 94 random patients with type 2 diabetes, who were referred to a diabetes clinic in Arak. Data were collected using a valid and reliable questionnaire, based on the theory of planned behavior, as well as fasting blood sugar (FBS) and glycated hemoglobin (HbA1c) tests. The collected data were analyzed in SPSS. Results: The mean age of the patients was 58.35±7.55 years, and the mean time from diagnosis was 8.1±4.15 years. The mean and standard deviation of FBS and HbA1c were 161.1±34.72 and 7.38±1.435, respectively.There was a significant correlation between perceived behavioral control (r=0.38, P=0.001) and HbA1c level in patients (r=0.41, P=0.001), while there was no significant correlation with FBS. Considering the linear regression of attitude constructs, behavioral intention and perceived behavioral control explained 28% of variance in behavior. Conclusion: By assessing the factors influencing the behavior of diabetic patients to prevent retinopathy, implementation of empowerment programs based on selfmanagement behaviors is suggested in diabetic patients