كليدواژه :
گندم , هيوميك اسيد , پروتيين دانه , عملكرد دانه
چكيده فارسي :
افزايش عملكرد محصولات زراعي، به‌ويژه گندم به‌دليل داشتن بيشترين سطح كشت و مصرف در كشور از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. هيوميك‌اسيد به‌عنوان يك اسيدآلي طبيعي حاصل از هوموس و ساير منابع طبيعي، بدون اثرات مخرب زيست‌محيطي جهت بالا بردن عملكرد دانه در گندم به خصوص در شرايط متغيير محيطي مي‌تواند موثر واقع شود. به منظور ارزيابي اثر محلول پاشي هيوميك‌اسيد بر عملكرد كمي و كيفي و برخي خصوصيات زراعي گندم، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1396-1395 در منطقه بيرانشهر(لرستان) اجرا شد. عوامل شامل محلول پاشي با هيوميك‌اسيد در چهار سطح با غلظت‌هاي (شاهد، 1، 2 و 3 در هزار) و مراحل رشد (شامل پنجه‌دهي، ساقه‌دهي، سنبله‌دهي) بودند. نتايج نشان داد كه اثر متقابل هيوميك‌اسيد در مرحله رشد صفات عملكرد و اجزاي عملكرد و همچنين صفات كيفي نظير پروتيين دانه و عملكرد پروتيين را به طور معني داري تحت تاثير قرار داد و بيشترين عملكرد دانه با افزايش 33/6 درصد در هكتار، در تيمار محلول‌پاشي با غلظت 2 در هزار در مرحله پنجه‌دهي به دست آمد. صفات عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله، طول‌سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، وزن هزار دانه داراي همبستگي مثبت و معني‌داري با عملكرد دانه بودند. يافته‌ها نشان داد كه محلول‌پاشي با هيوميك اسيد مي‌تواند موجب بهبود خصوصيات رشد و عملكرد دانه گندم رقم ميهن گردد و مي‌توان در جهت افزايش عملكرد اقتصادي اين محصول مورد توجه قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Increasing the yield of crops, especially wheat, has a special importance due to the highest cultivation and consumption in the country. Humic acid, as a natural organic acid derived from humus and other natural resources, can be effective without adverse environmental effects to increase grain yield in wheat, especially in environmentally variable conditions.In order to evaluate the effect of humic acid foliar on quantitative and qualitative yield and some agricultural characteristics of wheat (Triticum aestivum L.), a factorial experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications In the crop year 2016-2017 in Biranshahr (Lorestan) region was conducted. Such factors include spraying with humic acid at four concentrations (zero, control H1), (one in a thousand, H2), (two thousand, H3), (three thousand H4) and spraying time of tillering (F1), Stemming (F2), spike (F3) they were. The results showed that the interaction of humic acid in growth stage significantly affected yield and yield components as well as qualitative traits such as protein protein and protein yield and the highest grain yield was obtained with increasing of 33.6% per hectare in the treatment with 2% concentration at the tillering stage. Biological yield, harvest index, grains per spike, spike length, number of spikelets per spike, grain weight has a significant positive correlation with seed yield. The results showed that spraying with humic acid can improve the grain yield and grain yield of wheat cultivars and can be considered in order to increase the economic performance of this product.
