وضعيت وابستگي به نيكوتين و الگوهاي جمعيتي مرتبط با آن در مصرف‌كنندگان سيگار و قليان شهر بوشهر

Nicotine Dependence Status and Related Demographic Patterns in Cigarette and Water Pipe Consumers in Bushehr City

اهداف: در سال‌هاي اخير گرايش به مصرف دخانيات افزايش يافته است. براساس مطالعات مختلف عوامل زيادي باعث افزايش مصرف دخانيات مي‌شود كه درك الگوهاي افزايش اين رفتارها براي طراحي سياست‌ها و برنامه‌هاي پيشگيرانه مهم است. اين مطالعه با هدف بررسي وضعيت وابستگي به نيكوتين و الگوهاي دموگرافيك مرتبط با آن در بين مصرف‌كنندگان سيگار و قليان در شهر بوشهر انجام شد. ابزار و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي از نوع مقطعي، 366 نفر از افراد مصرف‌كننده سيگار و قليان در شهر بوشهر در سال 1396 به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. از پرسش‌نامه استاندارد وابستگي به نيكوتين و پرسش‌نامه اطلاعات دموگرافيك براي جمع‌آوري اطلاعات استفاده شد. داده‌ها توسط نرم افزار SPSS 23 و با استفاده از رگرسيون لجستيك چندمتغيره تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين نمره وابستگي به نيكوتين 11.18±46.61 بود و 61.7% افراد وابستگي متوسط داشتند. متغيرهاي سن، سطح تحصيلات و مدت مصرف از عوامل پيشگويي‌كننده معني دار شدت وابستگي به نيكوتين بودند (P<0.05). نتيجه‌گيري: وابستگي به نيكوتين در بين مصرف‌كنندگان سيگار و قليان در شهر بوشهر در سطح متوسط است و افراد با سطح تحصيلات پايين‌تر، مدت مصرف بيشتر و شروع به مصرف در سن پايين‌تر وابستگي شديدتري به نيكوتين دارند.

Aims In recent years, the trend towards smoking has increased. According to various studies, many factors increase smoking, and understanding the patterns of increase in these behaviors is important for designing prevention policies and programs. The aim of the present study was to investigate the nicotine dependence status and related demographic patterns in cigarette and water pipe consumers in Bushehr city. Instruments & Methods In this cross-sectional descriptive-analytic study, 366 people of cigarette and water pipe consumers in Bushehr city in 2017 were selected by convenience sampling method. Data were collected by using the Standard Nicotine Dependence Syndrome Scale (NDSS) and demographic information questionnaire. Data analysis was performed by SPSS 23 software using multilevel logistic regression. Findings The mean score of nicotine dependence was 46.61±11.18. 61.7% of consumers had moderate dependence. Variables of age, education level, and duration of use were significant predictors of the severity of nicotine dependence (p<0.05). Conclusion Nicotine dependence is moderate among cigarette and water pipe consumers in Bushehr city and people with a lower level of education, a longer duration of use, and the onset of use at a younger age are more strongly dependent on nicotine.