پيش‌بيني سرزندگي تحصيلي بر اساس انعطافپذيري خانواده و ذهنآگاهي با واسطهگري تفكر انتقادي

The Mediating Role of Critical Thinking between Family Flexibility and Mindfulness with Academic buoyancy

مقدمه: سرزندگي تحصيلي به عنوان يكي از سازههاي روانشناسي مثبتنگر متأثر از عوامل خانوادگي و روانشناختي است. از ميان عوامل خانوادگي مؤثر بر سرزندگي تحصيلي ميتوان به انعطافپذيري خانواده و از بين عوامل روانشناختي ميتوان به ذهنآگاهي و تفكر انتقادي اشاره نمود. پژوهش حاضر با هدف پيش‌بيني سرزندگي تحصيلي بر اساس انعطافپذيري خانواده و ذهنآگاهي با واسطهگري تفكر انتقادي انجام شد. روش‌ها: اين پژوهش همبستگي از نوع تحليل رگرسيون بود. در اين مطالعه 400 نفر از دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي كرمان به روش نمونهگيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي تصادفي انتخاب شدند و به مقياسهاي انعطافپذيري خانواده، ذهن آگاهي، تفكر انتقادي و سرزندگي تحصيلي پاسخ دادند. سپس دادهها با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون چندگانه‌ مطابق با مراحل بارون و كني (Baron, & Kenny) مورد تحليل قرار گرفت. نتايج: نتايج تحليل رگرسيون مطابق با مراحل بارون و كني نشان داد كه انعطافپذيري خانواده (β = 0/20, P > 0/02 ) و ذهنآگاهي (β = 0/26, P > 0/003 ) پيشبينيكننده‌ي مثبت سرزندگي تحصيلي هستند. انعطافپذيري خانواده (β = 0/47, P > 0/001 ) و ذهنآگاهي (β = 0/27, P > 0/001 )، تفكر انتقادي را نيز به صورت مثبت و معنادار پيشبيني ميكنند. علاوه بر اين، يافتهها نمايان ساخت كه تفكر انتقادي، سرزندگي تحصيلي را به صورت مثبت پيشبيني ميكند (β = 0/36, P > 0/001 ). در نهايت، نتايج حاكي از آن بود كه تفكر انتقادي در رابطه‌ي بين انعطافپذيري خانواده و ذهنآگاهي با سرزندگي تحصيلي نقش واسطهاي ايفا ميكند. نتيجه‌گيري: انعطافپذيري خانواده و ذهن‌آگاهي با افزايش تفكر انتقادي موجبات سرزندگي تحصيلي در دانشجويان و مواجههي آنان با عوامل استرسزاي تحصيلي را فراهم ميآورند

Introduction: Academic buoyancy as one of the positive psychological structures can be affected by family and psychological factors. Family flexibility among the family factors and mindfulness and critical thinking among the psychological factors affect academic buoyancy. Thus, this study endeavors to explore the academic buoyancy on the basis of family flexibility and mindfulness mediated by critical thinking. Methods: This study was a correlation regression analysis. In this study, 400 students who were randomly from Kerman University of Medical Sciences by multi-stage cluster sampling responded to questionnaires about family flexibility, mindfulness, critical thinking and academic buoyancy. Then, the data were analyzed by Pearson correlation coefficient and multiple regression according to Baron and Kenny's steps. Results: The results of multiple regression analysis according to Baron and Kenny's steps revealed that the family flexibility (β = 0/20, P > 0/02) and mindfulness (β = 0/26, P > 0/003) are positive predictors of academic buoyancy. On the other hand, family flexibility (β = 0/47, P > 0/001) and mindfulness (β = 0/27, P > 0/001) predict critical thinking positively and meaningfully. Moreover, the findings showed that critical thinking predicts academic buoyancy positively (β = 0/36, P > 0/001). Finally, the results suggested that critical thinking plays a mediating role in the relationship between family flexibility and mindfulness with academic buoyancy. Conclusion: Family flexibility and mindfulness with increased critical thinking provide academic buoyancy for students and their exposure to academic stressors.