تاثير عوامل اقتصادي بر توسعه علمي ايران

هدف: وضعيت اقتصادي يكي از عوامل تأثيرگذار بر توسعه علمي مي‌باشد. پژوهش حاضر با هدف تعيين و تبيين ميزان تأثير عوامل اقتصادي بر توسعه علمي ايران در طي 27 سال اخير انجام شده است. روش‌شناسي: اين پژوهش كاربردي است و در زمره پژوهش‌هاي علم‌سنجي قرار مي‌گيرد. گردآوري داده‌ها به شيوه كتابخانه‌اي و با مراجعه به پايگاه‌هاي اطلاعاتي و گزارش سازمان‌هاي مربوطه مي‌باشد براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش معادلات ساختاري، سري‌هاي زماني و نرم‌افزار PLS در جهت پاسخ‌گويي به سؤالات از آماره T و ضريب مسير استفاده شده است. يافته‌ها: يافته‌ها نشانگر آن هستند كه همه شاخص‌هاي توسعه علمي ايران كه طي 27 سال اخير ارائه شده در هر سال به‌طور كلي روندي رو به رشد را تجربه كرده‌اند. در اين ميان، نرخ اشتغال تا سال‌هاي 86-85 رو به رشد بوده و توليد ناخالص داخلي تا سال 91-90 رو به رشد بوده ولي در سال‌هاي بعدي سير نزولي را در پيش گرفته است. با توجه به ضريب مسير مربوط به اين فرضيه نيز مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه متغير شاخص‌هاي اقتصادي به ميزان 70 درصد بر شاخص‌هاي توسعه علم اثر دارد؛ اين به اين معني است كه شاخص‌هاي اقتصادي به ميزان يك واحد بهبود يابد به احتمال 99 درصد مقدار شاخص‌هاي توسعه علم به ميزان 0.7 واحد بهبود يافته و مثبت‌تر مي‌گردد. نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه بين كليت توسعه علمي و شاخص‌هاي اقتصادي رابطه مستقيم وجود دارد و ازآنجايي‌كه توسعه علمي تابع رشد اقتصادي است براي تداوم و رشد علمي بايد رشد اقتصادي را حفظ و تداوم بخشيد. پررنگ‌ترين اين شاخص‌ها توليد ناخالص ملي بود و ساير شاخص‌ها حتي آنهايي كه رد شدند به‌طور غيرمستقيم تأثير دارند و براي رشد اين شاخص‌ها گروه‌هاي پژوهشي و اقتصاددانان بايد با همفكري يكديگر برنامه‌ريزي‌هايي را انجام دهند.