تحليل لرزه خيزي پهنه بخاردن-قوچان با استفاده از تنشگاه ها و پارامترهاي لرزه خيزي

Analysis Seismicity of Bakharden-Quchan Zone with Applying of Asperity and Seismic Parameters

پهنه ­گسلي بخاردن-قوچان­ در قسمت ­مركزي­ كمربند­چين خورده-رو­رانده ­كپه ­داغ در­شمال شرق ايران ­در­مجاورت ­مرز­ ايران ­و تركمنستان قرارداشته و ­با ­آرايه ­اي از­گسلهاي فعال امتدادلغز راست گرد با روند شمالغرب-جنوب شرق بوده كه پايانه انتهايي آنها خميدگي ­پيدا كرده­ و به­ گسلهاي كور­ متصل شده­ اند. تغيير سازوكارگسلها از امتدادلغز به معكوس همراه راندگي باعث افزايش استرس، كوتاه­ شدگي ­وگسلش راندگي ­در­خميدگي ­انتهايي آنها ­شده ­اند لذا اكثر ­زمين ­لرزه­ هاي ­تاريخي و­ دستگاهي ­در ­اطراف ­سامانه ­­هاي ­گسلي پهنه بخاردن-قوچان ­توزيع يافته­ اند. نتايج­­ بررسي ­لرزه خيزي­ اين­ پهنه ­با استفاده از­خرد­زمين­ لرزه­ ها­ و ­محاسبه ­مقادير ­پارامترهاي ­لرزه­ خيزي b-value، بعد فركتالي ­و ­تهيه نقشه ­توزيع­ محلي­ تنش مي­تواند اطلاعات ارزشمندي از توزيع تنش در پوسته زمين،ساز و كار گسلها و تغييرات سامانه ­هاي گسلي در طول زمان و مكان احتمالي وقوع زلزله­ هاي آينده را در اختيار قراردهد. در نواحي فعال نئوتكتونيكي مقدار تغييرات b-value بين حدود كمتر از6/0 تا1/1 مي­باشد و بعد فركتالي بين مقادير صفر تا 2 تغيير مي­كند. اگر b كمتر از6/0 باشد و بعد فركتالي نزديك به صفرباشد نشان­دهنده متمركزشدن گسلها و زمين لرزه­ها­­­ در­تنشگاه­ها ­­­­­با ميزان تنش بالا مي­باشد ولي اگر مقدار b-value بيشتر از6/0 و بعد فركتالي نزديك به عدد2 باشد نشان­ دهنده تنش كم وپراكندگي گسلها و زمين­ لرزه­ها است. وقوع زلزله­ هاي بزرگ در لبه اين تنشگاه­ها دور از انتظار نيست هرچند احتمال اينكه آنها انرژي خود را به مرور زمان از دست بدهند و غيرفعال شوند نيز وجود دارد زيرا آزادشدن انرژي در گسل­هاي اين پهنه از لحاظ لرزه شناختي به گونه­اي است كه در شرايطي كه گروهي از گسل­ها به آستانه جنبش مي­رسند، مقادير b در آنها بالا رفته و گروهي ديگر كه در حال انباشت انرژي بوده، مقادير b در آنها پايين مي­باشند.

The Bakharden-Quchan Faulted Zone is located in central Part of thrusted -folding belt of kopeh Dagh in NE border of Iran-Turkmenistan with array of active right lateral strike-slip faults by trending NW-SE that their ends have bent to joint blind faults in thrusts. Mechanism changing faults to reverse have caused to increase stress, shortening by thrusting in their ends bending. Most of the historical and instrumental earthquakes have distributed around faulted system of Bakharden-Quvhan Zone. Seismicity results of this zone with microseismics and computing parameters of b-value, fractal dimension (D) and mapping of local stresses distribution could have achieved us precious data on crust tension distribution, mechanism faults and system fault changes during time and place of probable occurrence future earthquakes. In neo-tectonic active zone b < 0/6 to 1/1 and D changes between zero to 2. If b< 0/6 and D closes to zero, faults and earthquakes will concentrate in asperities with high rate of stress but if b> 0/6 and D closes to 2 faults and earthquakes will scatter in whole of zone with low rate of stress. Occurrence of major earthquakes are not far away expectation in edge of asperities although there is a possibility that they gradually loss energy to get inactive because the seismology way of releasing energy in these faults is, when group of faults approach to motion threshold are increased b-values and other group of faults are accumulating energy, so their b-values are decreased