بررسي شبكۀ روابط اجتماعي بهره ‏برداران از منابع آب در راستاي مديريت بهينه (مطالعۀموردي: نخلستان‏ هاي بخش شرقي شهر فدامي، شهرستان داراب)

چگونگي مديريت منابع آب در حوزه كشاورزي در ايران مسئله‏اي است كه بايد با مشاركت كشاورزان و بهره‏برداران آب تصميم‏گيري شود. در اين راستا، تحليل روابط بين ذي‏نفعان و شناسايي كنشگران يا افراد كليدي در بين بهره‏برداران منابع آب، به‏عنوان بازوي مديريت مشاركتي، به‏خصوص در جاهايي كه منابع آب به‏صورت مشاع بهره‏برداري مي‏شود، مي‏تواند نقش مهمي در موفقيت طرح‏هاي مديريت مشاركتي و بهينه آب داشته باشد. در اين پژوهش سعي شده به تحليل روابط در بين بهره‏برداران آب كشاورزي با استفاده از رويكرد تحليل شبكه در محدوده نخلستان‏هاي بخش شرقي شهر فدامي واقع در شهرستان داراب (استان فارس) پرداخته شود. بدين صورت كه ابتدا بهره‏برداران براساس ويژگي‏هاي اقتصادي، سن، و مالكيت تقسيم‏بندي شدند و سپس با مدل تحليل شبكه روابط و شاخص‏هاي مختلف بررسي شد. نتايج نشان مي‏دهد تقريباً 51/54درصد از بهره‏برداران از منابع آب منطقه مورد مطالعه با ديگران روابط اجتماعي داشته‏اند. همچنين،به‏صورت تفضيلي، برخي بهره‏برداران بيشترين ارتباط با ديگران يا «خروجي» را در بين بهره‏برداران دارندكه اين وضعيت موقعيت آن‏ها را در شبكه در وضعيت اقتدار قرار داده است. يافته‏هاي اين تحقيق در تشخيص كنشگران با موقعيت مركزي، كه نقشيكليدي در برنامهعمل مديريت بهينهمنابع آب منطقه مورد مطالعه ايفا مي‏كند، مؤثر خواهد بود.