تبيين مراحل و عوامل‌ زمينه‌ساز بحران ژئوپليتيكي كردستان عراق بر مبناي مدل مايكل برچر

بحران ژئوپليتيكي كردستان عراق با اعلام همه‏پرسي استقلال در سوم مهر 1396 شكل گرفته است. مدل ژئوپليتيكي مايكل برچر درباره مراحل و عوامل زمينه‏ساز بحران‏هاي ژئوپليتيكي است و در اين مقاله مراحل و عوامل زمينه‏ساز شكل‏گيري بحران كردستان عراق براساس مدل يادشده بررسي و واكاوي شده است. بنابراين، هدف از اين مقاله شناخت و تبيين مراحل و عوامل شكل‏گيري بحران كردستان عراق براساس مدل مايكل برچر است. فرضيه تحقيق اين است كه مراحل بحران عبارت‏اند از: پيدايش، گسترش، كاهش. و تأثيرات بحران و عوامل زمينه‏سازي بحران عبارت‏اند از: جغرافيا، وضعيت منازعه، عمر بازيگر بحران، نظام سياسي، سطح نظام بين‏الملل، قطب‏بندي، و مداخله قدرت‏هاي منطقه‏اي و فرامنطقه‏اي.پژوهش از نوع نظري است و با استفاده از روش توصيفي انجام شده است. ابزار گردآوري داده‏ها اسناد و مدارك است و داده‏هاي گرد‏آوري‏شده به روش تحليل محتوا تجزيه و تحليل شده است. نتايج پژوهش نشان مي‏دهد مراحل شكل‏گيري بحران كردستان عراق عبارت‏اند از: سقوط صدام و شكل‏گيري حكومت فدرال در كردستان؛ حمله داعش به سوريه و عراق و تقويت ناسيوناليسم كردي و استقلال‏طلبي؛ تسلط پيش‏مرگه‏ها بر مناطقي از كركوك، نينوا، و ديالي؛ حمله ارتش عراق و نيروهاي حشدالشعبي به كركوك و عقب‏نشيني نيروهاي پيش‏مرگه از كركوك. عوامل زمينه‏ساز بحران عبارت‏اند از: برجستگي جغرافيايي‏ راهبردي منطقه كردستان به‏ويژه منطقه كركوك؛ تقارن منافع ايران و تركيه در سطح بالا و مخالفت بسيار شديد و همراه با تهديد اين دو كشور با همه‏پرسي و همراهي‏نكردنِ ايالات متحده واتحاديه اروپا با همه‏پرسي.