بررسي تأثيرات كاربري زمين و پوشش گياهي بر جزاير گرمايي شهري با استفاده از سنجه‏ هاي سيماي سرزمين (مطالعۀ موردي: منطقۀ 6 تهران)

شهرنشيني به‏طور بي‏سابقه در سراسر جهان درحال رشد و توسعه است. يكي از تأثيرات كليدي و مهم رشد سريع شهرنشيني در محيط طبيعي كه توسط انسان تغيير يافته، جزاير گرمايي شهري است. تأثيرات تركيب پوشش زمين بر روي دماي سطح زمين به‏طور گسترده بررسي شده است. اما در مطالعات محدودي به رابطه بين دماي سطح زمين و سنجه‏هاي سيماي سرزمين در كاربري‏هاي مختلف پرداخته شده است. به اين منظور، در پژوهش حاضر، براي بررسي اثرهاي كاربري زمين و پوشش زمين بر دماي سطح زمين از تصاوير لندست 8 و لايه‏هاي كاربري زمين مربوط به منطقه 6 تهران استفاده شده است كه شامل پنج نوع كاربري مسكوني قديمي، مسكوني جديد، باير، صنعتي، و سازماني است و از انواع پوشش زمين، پوشش گياهي درنظر گرفته شده است. ارتباط زياد دماي سطح زمين و سنجه‏هاي سيماي سرزمين نشان مي‏دهد سيماي سرزمين نيز در ايجاد جزاير گرمايي شهري مؤثر است. براساس نتايج به‏دست‏آمده بعد از زمين‏هاي صنعتي، زمين‏هاي سازماني بزرگ‏ترين عامل در ايجاد جزاير گرمايي شهري است. اين نتايج نشان‏دهنده آن است كه در عوامل كليدي مؤثر بر دماي سطح زمين شهري نه‏تنها الگوي پوشش زمين و كاربري زمين، بلكه تأثير عوامل انساني نيز بايد مورد توجه واقع شده و درنظر گرفته شود.بنابراين، توضيح جزاير گرمايي شهري توسط پوشش زمين (پوشش گياهي) به‏تنهايي كافي نيست. اين يافته‏ها براي درك بهتر محيط زيست شهري و همچنين برنامه‏ريزي براي نحوه استفاده از زمين به‏منظور به حداقل رساندن اثرهاي محيط زيست شهري مفيد است.